Ebul Leys Semerkandi’den Sohbetler, Tenbihul Gafilin

"Efendimiz sallallahu aleyhi ve sellem, bizi usandırma korkusu ile bize ara sıra vaaz ederdi" şeklinde geçtiği üzere davet ve vaazı vacip (bir görev) gördüğüm için, bu kitabım­da, ona göz atan kimseye şifa olacak vaaz ve hikmetler derle­dim.

Ona vasiyetim bu kitaba önce kendi nefsinin öğüt ve ibret alması, sonra da Allah rızası için başkalarına öğüt vermek ni­yetiyle bakmasıdır. Çünkü Cenab-ı Allah bize bütün bunları emretmiş ve bu hususta sünnet de varid olmuştur. Allah Teâlâ şöyle buyurmuştur:
 
«...Kitabı öğretmeniz nedeniyle Rabbe has kullar olun» (Âl-i İmrân: 79).
 
Bazı alimler, bunun manasının: Kitap'tan insanlara öğret­tiklerinizle amel edin, demektir, demişlerdir. Allah Teâlâ bir başka âyette de:
  
«...Allah'tan kulları arasında ancak alimler korkar...»
 
(Fatır: 28) buyurmuştur. Allah Teâlâ, Peygamberi sallallahu aleyhi ve sellem'e de
«Ey elbisesine bürünen! Kalk insanları uyar» (Müddessir: 1, 2) buyurmuştur. Bir başka âyette de:
  
«Öğüt ver; çünkü öğüt mü'minlere fayda verir» (Zariyat: 55) buyurmuştur.

Peygamber sallallahu aleyhi ve sellem'den de: «Bir saat te­fekkür etmek, bir yıl ibadet etmekten daha hayırlıdır» dediği rivayet edilmiştir.
 
Kim hikmetlere, vaazlara ve selef-i salihînin ibretli hayat­larına bakmaktan yüz çevirirse, mutlaka iki şeyle karşı kar­şıya kalır: Ya az amelle yetinir ve kendisinin hayırlara koşan öncülerden olduğunu vehmeder, yahut biraz çalışır, bunu gözünde büyütür. Bununla başkalarından üstün olduğunu gö­rür. Böylece gayreti boşa gider.
 
Ama bunlara bakarsa, ibadetlere karşı isteği artar; onların derecelerine yetişmekteki kusurunu bilir. Bu itibarla Allah'­tan en temiz amelleri ve en büyük bereketleri dileriz. O, çok lutufkârdır, her şeye kadirdir. ( sohbetler kitap , mü’minlere sohbetler kitabı , ebul leys semerkandi tenbihul gafilin kitabı, tenbihul gafilin sohbetler , semerkandi sohbet kitabı , saadet yayınları, gafillere sohbetler,  gafletten diriliş )
 
 
     Ebul Leys Nasr Bin Muhammed Es Semerkandi  (Ö. 375 H. / 985 M.)
 
 
Büyük İslâm alimlerinden olup adı Nasr bin Muhammed bin Ahmed bin Muhammed'dir. Künyesi Ebü'l-Leys olup, Semerkandi nisbesiyle tanınmıştır. İmam-ül Hüdâ ve Fakîh lakaplarıyla da anılır. Doğum tarihi kesin olarak bilinmemekte olup, H. 375 (M. 985) yılında vefat etti.
 
Semerkand'da doğan Ebü'l-Leys Semerkandî, küçük yaş­larda ilim tahsiline başladı. Zamanının önde gelen alimlerin­den din ve fen ilimlerini tahsil etti. Öğrenim silsilesi İmam Ebû Yusuf'a ulaşan Ebû Cafer Hinduvânî'den dersler aldı. Hanefi fıkhında yüksek derecelere ulaşıp Fakîh lakabını aldı. Tefsir, hadis, kelâm, tasavvuf ve ahlâk ilimlerinde de engin bilgiye sahip olup, kendisine İmam-ül Hüdâ lakabı verildi.
 
Hanefi mezhebinin en büyük alimlerinden olan Ebül Leys Semerkandi, güzel ahlâk sahibi olup İslâm dininin yüceliğini ve ebedî saadete ermenin yollarını, hayatı boyunca insanlara anlatmaya çalıştı.
 
Buyurdu ki:
 
"Kabir azabından kurtulmak isteyen şu dört şeye sarılmalı ve şu dört şeyden de sakınmalıdır: Sarılması gereken dört şey şunlardır: Namazları doğru kılmalı, zekâtı vermeli, Kur'an-ı Kerim okumalı, Allahü Teâlâ'yı unutmayıp çok anmalı ve zik­retmelidir. Sakınması icap eden dört şey de şunlardır: Yalan söylememeli, hıyanet etmemeli, kovuculuk (söz taşıma, gıy­bet etme) yapmamalı, üzerine idrar sıçratmamalıdır. Nitekim Ebû Ümâme (r.a.)'nin rivayet ettiği bir hadis-i şerifte Resûlüllah (s.a.v.) buyurdu ki: 'İdrardan sakınınız! Kabirde kulun ilk hesaba çekileceği şey odur!'
 
(Taberânî) Bir başka hadis-i şerifte ise: 'Kabir azabının çoğu sidik (sıçrantısı) sebebiyle­dir!' (Ebû Hureyre) buyurmuştur."
 
Haram ve şüphelilerden sakınmakta ve dünyaya değer vermemekte çok yüksek derecelere ulaşan Ebü'l-Leys Semerkandî, birçok talebe yetiştirip, çeşitli ilimlere dair çok kıymetli eserler yazmıştır. Yazdığı eserlerin en meşhurları vaaz ve nasihat kitapları özelliğinde olan "Tenbihül-Gâfîlîn" ve "Bostânü^,I-Arifîn"dir. Bütünüyle İslâm ahlâkını anlatan bu eserler, âyet-i kerîmeler ve hadis-i şeriflerle beraber, na­sihat ve hikmetli sözler içerirler. Ebü'l-Leys Semerkandî'nin diğer önemli eserlerinden bazıları şunlardır:
 
 
1 -Tefsir-ül-Kur'an,
2-Hizânet-ül-Fıkh,
3-Uyûn-ül-Mesâil fil-Fürû',
4-Esrâr-ül-Vahy,
5-Kurret-ül-Uyûn ve Müferrihü-Kalb-il-Mahzûn,
6-Şerh-i Fıkh-ul-Ekber,
7-Dekâik-ul-Ahbâr fi Zikr-il-Cennet-i Ve'n-Nâr,
8-El-Fetevâ.
 

Saadet Yayınları Ebul Leys Semerkandi’den Sohbetler Tenbihul Gafilin kitabını incele diniz.