Emir ve Yasak Hadisleri, 8 Hadis İmamı Rivayetleri Şamua Polen Büyük Boy

Fiyat:
1.000,00 TL
İndirimli Fiyat (%51,5) :
485,00 TL
Kazancınız 515,00 TL
Havale / EFT:
470,45 TL
137,01 TL'den başlayan taksit seçenekleri için tıklayın.
Aynı Gün Kargo

Kitap              Emir ve Yasak Hadisleri
Yazar             İbnu'l Mübarek el-Mevsili
Tercüme        Hanifi Akın
Yayınevi         Karınca Polen Yayınları
Kağıt - Cilt      Sarı şamua -  Lüks ciltli
Sayfa - Ebat   888 sayfa - 17x24 cm
                      1.680 Hadisi şerif Arapça metin ve Türkçe anlamı


 
Polen Yayınları, İbnu'l Mübarek el-Mevsili tarafından yazılan Emir ve Yasak Hadisleri adlı kitabı incelemektesiniz.
8 Hadis imamının Emir ve Yasak Hadisleri kitabı hakkında yorumları okuyup kitabın konusu, özeti, fiyatı, satış şartları bilgiyi geniş bir şekilde edinebilirsiniz.
 
Yaratan Rabbinin adıyla  oku . O, insanı " alak " dan yarattı. Oku, Senin Rabbin en cömert olandır. Alak 1-2

 

      8 HADİS İMAMININ KİTABINDAN RİVAYET EDİLEN EMİR VE YASAK HADİSLERİ

 
  ÇEVİRENİN ÖNSÖZÜ

 
Tarih boyunca, bir dine inanan ve o dinin öğrenimi ile uğraşan insanları en çok meşgul eden mesele, kendisi de varlık âleminin bir yorumu olan dinî metin (nass)lerin anlaşılması ve yorumlanması olmuştur. Bunun başlıca sebebi, gerek Allah'tan gelen vahyin, gerekse vahyin pratik uygulayıcısı olan peygamberin söz ve davranışlarının sözlü ve yazılı ifade ve anlatımla, nesilden nesile nakle-dilmesidir. Zira insanların kullandığı herhangi bir dilde veya aynı dilin lehçe ve üslûplarında, tek başına söz ve rivayet, şüpheye yer bırakmayacak şekilde kişinin gaye ve maksadını belirtmede, muradını ortaya koymada yeterli olmaz, Ayrıca din dilinin, yapısı gereği, muhkem ifadeler yanında, teşbihi, tenzihi, temsilî ve sembolik anlatım tarzına başvurması, bu gaye ve maksadının anlaşılmasını güç­leştirmiştir. Kaldı ki, bu metinleri okuyan ve dinleyenin, ondan yararlanma dere­cesi de, bireysel ve toplumsal durumuna, ilâhî kelamın ait olduğu dilin formları­na ve din diline aşinalığının farklı oluşuna göre de değişiklik arz eder.
 
Binaenaleyh, dinin nass olarak kabul ettiği metinleri anlamak için, şâriin ga­ye ve maksatlarını tesbit etmek esastır. Ancak bu gaye ve maksadı sadece dil bilgisi kuralları ile lâfızlardan istinbât etmek mümkün değildir. Zira kelime ve lâfızlar gayenin kendisi olamaz. İbret ve itibar olmadan ibare, bizi asla hak ve hakikate götüremez.
 
On dört asır içinde, beş altı yüz sayfalık Kur'an gibi bir kitabın yüz binlerce cilt tefsir ve izahının yapılmış olması, İslâm Peygamberinin sözlü söylemlerini ve anlamlı eylemlerini tahlil edebilmek için, bir o kadar şerh ve haşiyenin kaleme alınmış olması bunun en canlı ifadesidir. Kaldı ki, çağdaş insanın yönelişleri, bu çaba ve gayretlerin kıyamete kadar artarak devam edeceğini çok açık bir şekilde göstermektedir.
 
Ancak anlama ve yorumlama faaliyeti, ne tefsir ve tevil ne de şerh ve haşiye yazma ameliyesinden ibarettir. Mühim olan, bu faaliyet neticesinde Allah ve Resulünün gaye ve maksadı ile vardığımız sonuçların örtüşmesidir. Şayet bu çaba ve gayretler devam edecekse, çağdaş insanın yönelişini boşa çıkarmamak ve onları sukût-i hayâle uğratmamak için, yeni şerhler ve tefsirler yazmaktan çok, doğru anlama ve doğru yorumlamanın yollarını aramak, daha doğrusu anladıklarımızın Allah ve Resulünün murad ve maksadı ile örtüşmesinin yollarını tesbit etmek bir zarurettir. Elbette bunun için yapılacak ilk iş, on dört asırlık an­lama ve yorumlama faaliyetinin engin tecrübesinden istifâde etmektir. Yeniden anlama ve yeniden yorumlamadan söz edilecekse bu, bir zorunluluktur. Zira, sıfırdan başlayan hiçbir yenilik hareketi olamaz. Menfî anlamda gelenekçi ol­makla, müspet anlamda bir geleneğe sahip olmak farklı şeylerdir. Müsbet an­lamda bir geleneğe sahip olmayanlar, yeniden anlama ve yeniden yorumlama faaliyetine girişecek imkânı bulamazlar.
 
Hadis ve Sünnetin anlaşılması ve yorumlanması meselesi, islâm düşünce­sinin teşekkül devrinde, Ehl-i Hadis ile Ehl-i Fıkhı karşı karşıya getirmiştir. Mu­haddisler fakihleri, hadis bilmemekle ve rey ile kıyası hadislere tercih etmekle suçlarken, Fakihler ise Ehl-i Hadise, rivayet ettikleri üzerinde düşünmeyen birer râvi ve nakilci gözüyle bakmış ve onları ilim hamalları, bilgi taşıyıcıları (hame-letu'l-iim, zeumiiu'i-esfâr) olarak değerlendirmiştir.
 
Netice itibariyle Hadis İlmi ve Usûlü, kendi içinde bir anlama ve yorumlama yöntemi geliştiremediği içindir ki, bilâhere muhaddisler de, fakih ve müfessirler gibi, Hadis ve Sünneti anlamak için, büyük oranda Usûl-i Fıkhın kural ve kaide­lerini kabul etmek durumunda kalmışlardır. Zira Usûl-i Fıkıh, İslâmî ilimler için­de, dört ayrı ilmin (dil, mantık, kelam, fıkıh) esas ve prensiplerini cem eden, gerek bilgi felsefesi bakımından, gerekse anlama ve yorumlama yöntemi ba­kımından, müstakil (ve kısmen de olsa) mütekâmil bir metodoloji geliştiren tek disiplin olarak kabul edilmiştir.1
 
İşte konumuzu, Hz. Peygamber (s.a.)'in davranışlarını ve sözlerini emir ve yasak açısından değerlendirmede Usûl-i Fıkhın konuları içerisinde yer alan "Emir ve Yasaklar" teşkil etmektedir. Bu çerçevede Emir ve Yasak kavramlarının mahiyetini açıklamaya çalışacağız:
 
Emir, otorite sahibinin bir fiilinin kesin olarak yapılmasını istemesi için ko­nulmuş bir lafızdır. Namaz kıl, oruç tut, zekât ver, iyilik yap gibi. O fiilin yapılma­sını isteyene Âmir (emreden), kendisinden işin yapılması istenene memur (em­redilen) veya mükellef, istenilen işe de me'mûrun bih (emredilen şey) denir.
 
Bir kimsenin kendisinden daha üstün olan bir kimseye emir sığasını ifade etmesi emir olmaz. Çünkü emir, emredilen kimseyle ilgilidir. Emredilen olmayan kimseye emredilemez. Örneğin, dua eden kimsenin "Allahım! Beni bağışla, bana merhamet et" sözü, emir olmayıp istek anlamındadır.
 
Emir Sığaları/Kipleri:
 
Bir işin yapılmasını istemek İçin Arapça da özel emir kipleri kullanılmak tadır. Ancak bazı kelime, cümle ve ifadeler de; yapıları ve kullanışları gereği emir manası ifade ederler. Bu itibarla emir kipleri iki kısma ayrılır:
 
1 Dr. Mehmet Görmez, Sünnet ve Hadisin Anlaşılması ve Yorumlanmasında Metodoloji Sorunu, T.D.V. Yayınları, 2. baskı, Ankara 2000, s. 1-4
 
1. Mecazi (sarih olmayan) emir kipleri. Bazen bir işin yapılması, hakiki (sarih) emir kipleriyle değil de haber cümleleriyle veya başka üsluplarla istenir. Hakiki emir kiplerinin dışındaki kip ve üsluplarla bir işin yapılması istenirse ona da mecazi (sarih olmayan) emir denir. Özellikle Kur'an ve Sünnette bulunan haber kipleriyle mecazen emir kastedilir. "Oruç size farz kılındı" (Bakara: 2/183), "Anneler çocuklarım tam iki sene emzirirler" (Bakara: 2/233), "Ye­minlerinizi bozmanın kefareti, on fakiri doyurmaktır" (Maide: 5/89) gibi. Yine "Boşanmış kadınlar, kendi kendilerine üç adet müddeti beklerler" (Bakara: 2/228) âyetinde "beklerler" kelimesi . "beWesin/er" manasında kullanılmıştır. 'Hakim, kızgın iken hüküm vermez" hadisinde "hüküm vermez" kelimesi ise "hüküm vermesin" manasında kullanılmıştır.
 
2. Hakiki (sarih) emir kipleri: Bir işin yapılması, emir kipleriyle isteniyor­sa ona hakiki (sarih) emir denir. Emr-i hâzır ve emr-i gâib sığaları, hakiki (sarih) emir siygalandır. "Namazı dosdoğru kılın ve zekatı da verin" (Bakara: 2/34), "Sizden her kim ramazan ayında hazır bulunursa o ay'ı oruç tutsun" (Ba­kara: 2/185) âyetlerindeki emir kipleri, hakiki emir kipleridir.
 
 
Sarih emrin beş şartı bulunmaktadır:
 
1. Lafız olmak (sözlü olmak). Emir; sözlü olur, fiil ve işaret ile emir meyda­na gelmez. Cumhura göre emir sözde hakikat, fiilde ise mecazdır. Örneğin, Hz. Peygamber (s.a.v) visal orucu tutardı. Sahabe, Hz. Peygamber (s.a.)'in bu fiilini emir telakki ederek ona uymak istemişlerdi. Fakat Hz. Peygamber (s.a.) onları bundan yasakladı. O halde bu fiil, sarih emir olmamaktadır.
 
2. Taleb (İstek): Emir sığası ile bir işin yapılması talep edilir. Tehdit (bir kimseyi korkutmak) ve ta'cîz (bir kimsenin aczini ortaya koymak için yapamayacağı bir şeyi teklif etmek) gibi manalarda kullanılan emir sığaları sarih
 
3.' Kesinlik (cezm): Mendubluk (nedb) ve mubahtık (ibâhe) gibi manalarda kullanılan emir sığaları, sarih emir manasını ifade etmezler. Ancak vaciplik (vücûb) manasında kullanılan emir sığaları emir manasını ifade ederler.
 
4. Emir sığası: Emir sığası, bir işin yapılmasını istemek için konmuştur. "Şu işi senden isterim" sözü sarih bir emir değildir. Ancak Kur'an ve sünnette bulunan haber cümleleri ile mecazen emir manası kastedilir.
 
5, İstilâ (üstünlük): Bundan maksat; emredenin, emredilen kimseye göre daha üstün olmasıdır. Bir kimsenin otorite yönünden müsavi olan bir kişiden bir işin yapılmasını istemesi, emir değil bir rica ve tavsiyedir. Kendisinden yüksek bir kimseden bir şey istenirse ona da dua, niyaz ve istirham denir.
 
Emir Kiplerinin Manaları:
 
Arapçada emir kipi, bir çok manalar için kullanılır:
 
1-Vücûb: "Allah'a ve Resulüne iman edin" (Nisa: 4/136) ayeti ile "Na­mazı dosdoğru kılın ve zekatı da verin" (Bakara:2/34) ayetinde olduğu gibi. Bu iki ayetteki emir kipinin ifade ettiği hüküm, vücubtur.
 
Vücûb da iki kısma ayrılır: a. Farz: Kesin delille yapılması istenen şeydir. Namaz, oruç, hac ve zekat gibi emirlerin ifade ettiği hükümlerdir, b. Vâcib: Zanni delille yapılması istenen şeydir. Vitir namazı, kurban kesmek, fitre vermek ve adak gibi ibadetlerin hükmü gibi.
 
2. Nedb: terk edilmesi halinde cezayı gerektirmeyen, şer'an yapılması iste­nen şeylere mendub, bunların yapılmasına ise nedb denir. "İyilik yapın" (Baka­ra: 2/195), "Hayrlar yapın ki. kurtuluşa eresiniz" (Hacc: 22/77) ayetlerinde olduğu gibi.
 
3. İbâha: Dinî bakımdan yapılması ile yapılmaması arasında bir fark bu­lunmayan işlerde geçerli olan bir hükümdür. Böyle işlere, mubah işler denilir. "ihramdan çıktığınız zaman (isterseniz) avlanın" (Maide: 5/2), "Yeviniz. içi­niz" (A'raf: 7/31) ayetlerinde olduğu gibi.
 
4. Tehdit: Bir kimseyi korkutmaya yönelik bir hükümdür. "Artık dile­diğinizi yapın" (Fussilet: 41/40) ayetinde olduğu gibi.
5. İrşâd: İnsanları, daha sağlam ve güvenilir bir iş yapmaya yönelik bir hü­kümdür. "Ey iman edenler, muayyen bir vade ile birbirinize borçlandığınız zaman, onu yazın" (Bakara: 2/282), "Alış-veriş yaptığınız zaman şahit tutun"
(Bakara: 2/282) ayetlerinde olduğu gibi.
 
6. Te'dib: Bir kimseye, bir şey öğretmeye ve eğitmeye yönelik bir hüküm­dür. "Önünden ve".
 
7. Ta'cîz: Bir kimsenin aczini ortaya koymak için yapamayacağı bir şeyi teklif etmeye yönelik bir hükümdür. "Eğer kulumuza indirdiğimiz Kur'an'dan şüphede iseniz, haydi siz de onun benzerinden bir sûre getirin" (Bakara:2/23) ayetinde olduğu gibi.
 
8. Dua/İstek: Bir kimsenin, kendisinden daha üstün bir durumda olan kim­seden bir şey istemesine yönelik bir hükümdür. "Ey Rabbimiz! Hesab kurula­cağı gün beni, ebeveynimi ve bütün müminleri bağışla" (ibrahim: 14/41) ayetinde olduğu gibi.
 
9. İkram: Bir kimsenin, yaptıklarına karşılık olarak ya da herhangi bir sebep olmaksızın bir ikram elde etmesine yönelik bir hükümdür. "Girin oraya (cenne­te); selametle, emin olarak" (Hicr: 15/46) ayetinde olduğu gibi.
 
10.Tesviye: İki şey arasında eşitlik olmasına yönelik bir hükümdür. "Girin oraya (cehenneme); İster azabına sabredîn, ister sabretmeyin" (Tur: 52/ 16) ayetinde olduğu gibi.
 
Tahkir: Bir kimseyi veya bir şeyi hakir görmeye yönelik bir hükümdür. "...zelil ve hakir maymunlar olun" (Bakara: 2/65) ayetinde olduğu gibi.

Emrin Gerektirdiği Hüküm:
 
Emir kipinin, hangi manada kullanıldığı; sözün bağlamından, durumundan ve karinelerinden anlaşılır.
 
Emir kipinin bir çok manada kullanılışı sebebiyle, emir ile hakiki olarak iste­nen ve kastedilen mananın ne olduğu hakkında görüş ayrılığı meydana gel­miştir. Alimler, emir kipinin vücûb, ibâhe ve nedb'in dışındaki manalarda mecaz olduğunda ittifak etmişlerdir. O halde ihtilaf bu üç manadadır. Bu konudaki görüşleri şöyle sıralayabiliriz:
 
1. Emir kipi, vücûb ifade eder.
2. Emir kipi, nedb ifade eder.
3. Emir kipi ibâhe ifade eder.
4. Emir kipi; vucub, nedb ve ibahe manaları arasında ortaktır.
5. Mutlak taleptir: Kesin ise vucûb, değilse ibâhe ifade eder.
6. Tevakkuf: Hangi manada kullanıldığını öğrenmek için beklemek ve araştırmak gerekir.
 
Alimlerin çoğunluğuna göre emir, vucûb ifade eder, yani mutlak olan emir kipi, vucûba delalet etmesi için konulmuştur. Dolayısıyla da emir vucub da haki­kat, vucub dışındaki manalarda ise mecazdır. Bir ilinti olmadan emir, vucubun dışındaki manalara delalet etmez. Bir ilinti olması durumunda nedbe delalet ediyorsa, o zaman emrin gerektirdiği şey mendub olur. Eğer bir ilinti ibâhe'ye delalet ediyorsa, emrin gerektirdiği şey mubah olur.
 
Emir kipinin vucûb ifade ettiğine dair bazı delilleri şöyle sıralayabiliriz;
 
1.  "Peygamberin emrine aykırı hareket edenler, başlarına bir bela in­mekten yahut kendilerine bir azab isabet etmekten sakınsınlar" (Nur: 24/63). Bu âyet, ilahi emre aykırı hareket edenlerin cezalandırılacağını bildire­rek, emirlere uyulmasına işaret etmiştir. Emredilen şey, vâcib olmadıkça, emre karşı gelmede; fitne, belâ, azab endişesi olmazdı.
 
2.  "Allah ve Resulü bir işe hüküm verdiği zaman, mümin bir erkek ve mümin bir kadın için, kendi işlerinden dolayı Allah ve Peygamberin hük­müne aykırı olanı seçmek hakkı yoktur" (Ahzab: 33/36). Buna göre Allah ve Resulü bir işin yapılmasını emrederse, o işi yapmak vâcib olur.
 
3.  "Ümmetime meşakkat olmasaydı, her namaz için abdest alındığı zaman, misvak kullanmayı emrederdim" hadisi, emrin vucûb ifade ettiğini göstermektedir.
4.  Alimler, Kur'an ve Sünnet'teki mevcut mutlak emir kiplerinin vucûb ifade ettiğinde icmâ halindedirler.
 
5.  İnsan, kendisinden mevki yönünden aşağı durumda bulunan bir kişiden bir işin yapılmasını isteyebilir. Şayet o şahıs, emri yerine getirmezse âsi kabul edilir. Bilindiği gibi vâcib ofan bir şeyi yerine getirmeyen âsi kabul edilir. Buna göre Allah ve Resulü âmir olduklarına göre onların emirleri vucûb ifade eder.
 
Nehiy/Yasak: Otorite sahibinin, bir fiilinin yapılmamasını kesin olarak iste­mesi için konulmuş bir lafızdır. Öldürme, zulüm yapma, zina yapma, haram ye­me gibi. Nehyedene nâhî (yasaklayan), nehyedilen şeye menhiyyun anh, nehyedilen şahsa menhî denir. Görüldüğü üzere sarih emrin şartları burada da geçerlidir.
 
Nehy Kipleri:
 
Nehiy kipleri iki kısma ayrılır:
 
1.  Hakiki (sarih) nehiy kipleri: Nehy-i hâzır ve nehy-i gâib kipleri, hakiki (sarih) nehiy kipleridir. Bu kiplerle bir işin yapılmaması istenirse ona hakiki (sa­rih) nehiy denir. "Zinaya yaklaşmayın" gibi.
 
2.  Hakiki (sarih) nehiy olmayan kipler: Bunların dışındaki bazı kelime, cümle ve üsluplar ile bir işin yapılmaması istenir. Bu şekilde bir işin yapılma­masını istemeye, mecazi (sarih olmayan) nehiy denir. Bir şeyin helal olmadığını, haram olduğunu belirtmek bir şeyin kötü olduğunu ifade etmek, bir fiil yapıldığı zaman ona ceza verileceğini zikretmek gibi.
 
Örneğin, "De ki: "Rabbim, ancak çirkin fiillerin açık olanını da, açık olmayanım da haram kıldı" (A'raf: 7/33) âyetinde çirkin şeylerden insanların uzak durması istenmiştir.
 
Bazen emir kipleri, nehye delalet eder. Örneğin, cuma namazı vaktinde "alış verişi bırakınız" (Cuma: 62/9) âyetinde, emir kipi, tahrimi/haramı gerektirmekte­dir.
 
 
Nehiy Kipinin Manaları:
 
Arapçada nehiy kipinin bir çok manası vardır. Bunlardan bazıları şunlardır:
 
1. Haram kılmak (tahrîm): "Allah'ın muhterem kıldığı nefsi (canı) hak­sız yere öldürmeyin" (En'am: 6/151) ayeti gibi.
 
2. Kerahet: "Deve ağıllarında namaz kılmayın" hadisi gibi.
 
3. Dua: "Rabbimiz! Bize hidayet verdikten sonra kalplerimizi saptırma" (Âl-i İmrân: 3/8) ayeti gibi.
 
4.    Ümit kırma (te'yis): "Ey kâfirler! Bugün özür dilemeyin; siz, ancak yaptıklarınızın cezasını çekeceksiniz." (Tahrim: 66/7) ayeti gibi.
6.  İrşâd: "Ey iman edenler! Açıklanırsa hoşunuza gitmeyecek olan şey­leri (Peygambere) sormayın'' (Mâide: 5/101) ayeti gibi.
 
 
Nehyin Gerektirdiği Hüküm:
 
Nehiy kipinin gerektirdiği hüküm ile ilgili şu görüşler ileri sürülmüştür:
 
1-Nehiy kipi, kerahete delalet eder. 2. Nehiy kipi, kerahet ile tahrim arasın­da müşterektir. 3. Nehiy kipi, tahrimi/haramı ifade eder.
 
Hanefiler tahrim yerine hürmet tabirini kullanırlar. Alimlerin çoğunluğuna göre nehyin gerektirdiği şey, tahrimdir. Nehyin hakiki manası budur. Bu mana dışındaki manalar için nehiy kipi mecaz olarak kullanılır. O halde nehyedilen fiilin haram olması sebebiyle, o fiilin devamlı olarak terk edilmesi gerekir.
 
Nehyin Muktezâsr.
 
Nehyin muktezası, nehyedilen fiilin çirkin-kötü olmasını belirtir. Yani nehyedilen bir fiili işleyen kimse dünyada zemmedilir. Ahirette ise o fiilden ötürü cezalandırılır. Örneğin, "haram yeme, yalan söyleme" sözleriyle insan haram yemeden ve yalan söylemekten menedilmiş olur. Bu sözlerle, yalan söylemenin, haram lokma yemenin kötü olduğu anlaşılır.
 
 
Dini Hükümlerin Teşri' Sebepleri:
 
Emrin, meşru işlerin yapılması olduğunu ve nehyin de, meşru' otmayanların da yapılmamasını istemek olduğunu daha önce belirtmiştik. Ancak işin yapılma­sı veya terki ile İlgili olarak muhatap olmaları yanında bu emir ve yasaklar için Şeriat bazı sebepler ortaya koymuştur. Gerçekten emreden ve yasaklayan Allah Teâlâ'dır. Bu sebeplerin icab üzerinde kendi başlarına bir tesirleri yoktur. Ancak Yüce Allah kullarına hitabı dışında işlerini kolaylaştırmak için vücub sebepleri ortaya koymuştur.
 
Örneğin, orucun farz olmasının sebebi, ehil olmakla birlikte Ramazan ayma ulaşmaktır. Ramazan ayı tekrar ettikçe oruç emri de tekrar eder. Ay girmeden önce edası vacib değildir. Bazıları Ramazan günlerinin vücub sebebi olduğunu, gecelerin vücub sebebine dahil bulunmadığım öne sürmüşlerdir. Fakat İmam Serahsî bu düşünceyi: "Bana göre yanlıştır" diyerek reddetmiştir.
 
Haccın vacib olmasının sebebi, Beytullah'tır. Bunun için dinen hacc, Bey-tullah'a nispet ediiir. Yüce Allah şöyle buyuruyor: "Yoluna gücü yeten insanlar üzerinde Beytullah'ı tavaf etmek Allah'ın hakkıdır" (Al-iİmran: 3/97).
 
Bu sebeple haccın eda zamanının tekrarı ile emir tekerrür etmez. Emir, me­kana bağlı olup burada zamanla kayıtlı değildir. Emrin tekrarlanması sebebi ile tekerrür etmiyor. Hacc vakti de vücubunun şartı olmayıp edasının caiz olması şartıdır.
 
Hadeslerden (abdestsizliklerden) temizlenmenin sebebi, namaz kılmaktır.
 
Çünkü dinî bakımdan temizlik, namaza nispet edilir. Taharet, namazın kılınması için farzdır. Abdestsizlikten temizlenmek emri yerine getirmenin bir şartıdır. Ki, bu konuda Allah "Yüzlerinizi yıkayınız" (Mâide: 5/6} buyuruyor. Abdest almak namazın farz olmasının sebebi olmadığı için, abdestli kimse bununla birkaç na­maz kılabilmektedir. Abdest üzerine abdest alarak da eda edilebiliyor.
 
Zekâtın farz olmasının sebebi, nema, yani büyümek ve gelişmek şartıyla ni­sap miktarı maldır. Hadis-i Şerifte "Zengin olunmadan zekât vermek yoktur" buyuruluyor. Dolayısıyla zekâtın farz oluşu zenginliğe bağlıdır. Zenginlik ise, ancak büyüyen bir mal sebebiyle tamamlanır. Dolayısıyla zekatın farz oluş sebe­bi, büyüme ve gelişme sebebine de izafe edilmektedir. Mal üzerinden bir yıllık zamanın geçmesi ise, zekat emrinin edasının şartıdır.
 
Zengin müslümana fitrenin vacib olmasının sebebi, velayet dolayısıyla kişi­nin geçimini sağladığı kişilerdir. Bu sebeple fitreye "Baş sadakası" da denilmek­tedir. Bu başların sayısı çoğaldıkça fitrenin adedi de çoğalır. Zira Hz. Peygamber (s.a.v): "Geçimini sağladığınız kimseler için fitre veriri' buyuruyor.
 
Öşrün farz olmasının sebebi, gerçekte' gelir getiren toprağın bulunmasıdır. Haracın farz olmasının sebebi de ekildiği taktirde gelir getirme imkanı bulunan topraktır. Yani öşürün vücub sebebi bizzat malın büyüme ve gelişmesi; haraçta ise bil-kuvve nema, yani gelir getirme imkanına sahip bir toprağın elde bulun­masıdır. Bu sebepler toprağın ürününe afet isabet edip ekini yok etse öşür de haraç da düşer, mal sahibine farz olmaz. Yine bu sebeple bir toprakta hem öşür, hem de haraç vecibesi toplanamaz.
 
Cizyenin vücub sebebi, belli bir vasıfta olması itibarıyla nüfus başıdır. Bu vasıf da kişinin kâfir, hür ve savaşmaya muktedir olduğuna dair elde delil bu­lunmasıdır 161.
Ceza hukuku ile ilgili emirlerin vücub sebebi, bu emirleri ilgilendiren suç­lardır. Meselâ; zinada recm ve dayak atma; hırsızlıkta el kesilmesi, şarap içenle iftirada bulunana had cezası, bile bile adam öldürmede kısas cezası gibi.
 
Hz. Peygamber (s.a.v)'in emir ve yasak açısından sözlerine yönelik bu değerli eser, bize, Resulullah (s.a.)'in emrettiği ve yasakladığı hadisleri değerlen­dirme açısından önemli bir yere sahiptir..
 
Kitap, "Emirler" ve "Yasaklar" olmak üzere İki kısımdan oluşmaktadır. Bun­lar, ayrı ayrı olmak üzere "ala'l-hurûf" sistemine göre tertiplenmiştir. Buna göre kitabın aslı, Arapça alfabetik harf sırasına göre düzenlenmiş olup bunda da bab başlığı dikkate alınmıştır. Yani hadisler, normal Arapça harf sırasına göre değil,
bab (konu) başlıkları alfabetik harf sırasına göre düzenlenmiştir.
 
Örneğin, Elif Harfi içerisinde yer alan konu başlıkları da, yine kendi içerisinde harf sırasına göre düzenlenmiştir
 
Eğer hadisin içerisinde emirle ilgili iki konu varsa o zaman hadis, konunun önemine binaen ayrıca başka bir bab içerisinde de getirilmiştir. Böylece bazı hadisler, tekrarı söz konusu olmuştur. Bununla birlikte hadislerin tekrarına çokça yer verilmemiştir.
 
Hadisler, öncelikle Buhârî, Müslim, Ebu Dâvud, Tirmizî, Nesâî, İbn Mâce, Mâlik, Ahmed b. Hanbel'den seçilmiştir. Yalnız hadisler, bu hadis kitaplarından alınırken sahih olanlarından ve ravilerinin eleştiriye uğramadığı hadislerden derlenmiştir.
 
Kitabın tahkikini yapan, Muhammed Fâris adıyla meşhur olan Muhammed Hasan İsmâîl eş-Şâfiîdir.
 
Kitap, 1680 hadis ile 863 bab/konu başlığından oluşmaktadır.
 
Müellif, kitabını, "ala'l-hurûf" sistemine göre düzenlemesi kendisi açısından ve kitabın yazıldığı dönem açısından güzel bir çalışma olabilir. Fakat günümüz itibariyle böyle bir çalışma, okuyucu açısından yorucu ve hoş bir çalışma tekniği oluşturmamaktadır. Çünkü yazarın sisteminde, Arapça harf sırası dikkate alın­mış, bunda da konu başlıkları ön plana çıkmaktadır. Cami' veya Sünen tarzı hadis kitaplarına alışmış bir okuyucunun böyle bir sisteme intibak etmesi gerçek­ten zordur. Bu sistem de, konu bütünlüğü açısında hadisler dağınık bir vaziyet­tedir. Örneğin, namazla ilgili hadisler ve konu başlıkları peş peşe düzenli bir şekilde olmayıp harflerin içerisinde dağınık bir vaziyette yer almaktadır. Namazla ilgili bir konuyu Elif Harfi içerisinde okuyan bir kimse, namazla ilgili başka bir konuyu ise başka bir yerde bulacaktır.
 
İşte bu tür sıkıntılar göz önünde bulundurularak müellifin bu değerli eseri ta­rafımızdan "Cami" ve "Sünen" sistemi dikkate alınarak yeniden oluşturulmuştur. Buna göre bölüm başlıkları oluşturulmuş, konu başlıkları ve hadisler içerik açı­sından göz önüne alınarak bu bölümlerin içerisine yerleştirilmiştir. Bu çerçevede iki ana bölümden oluşan "Emir Hadisler" kısmında 36 bölüm oluşturulmuş ve "Yasak Hadisler" kısmında ise 27 bölüm oluşturulmuştur. Konu başlıkları ile bölüm başlıklarının birbirine uyumuna çok dikkat edilmiş, bazen birbirine yakın başlıklar çoğunlukla değişik bölümlerin içerisine serpiştirilmiş, bazen de peş peşe geldiği olmuştur. Bu çalışmamız, bu yönüyle Türkiyede bir ilki oluşturmaktadır.
 
Gerek hadisin Arapça metninde ve gerekse de Türkçe metinde sadece ha­disi rivayet eden son kişinin ismine yer verilmiştir. Gerek hadisin Türkçe met­ninde ve gerekse açıklamalarda geçen kelimelerin daha iyi anlaşılması için kita­bın sonuna sözlük konulmuştur.

Hadis kaynaklarının tespitinde Concordance usulü esas alındığı için, biz de bu çalışmamızda aynı usulü esas aldık ve bu çalışmada yer alan hadisler, Con­cordance usulüne göre verilmiştir. Concordance içerisinde yer almayan hadisle­rin, nerede geçtiği çoğunlukla tespit edilerek bu eserlerin bazen cilt ile sayfa nu­marası gösterilmiş ve bazen de sayfa numarası yerine parantez içerisinde hadis numarası verilmiştir. Çalışmada kullanılan eserlerin neler olduğunu gösteren liste ise kitabın sonunda "Kaynakça" başlığı altında sıralanmıştır.
 
Eserin tercümesi esnasında hadisin orijinal metnine bağlı kalınmıştır. Zaman zaman kastedilen mananın okuyucu tarafından iyice anlaşılması için "anlaşıla­bilir" bir dille serbest davranıldığı da olmuştur.
 
Azami dikkat ve gayretlere rağmen, farkında olunmadan tercüme hataları olabilir. Yapıcı eleştiri ve uyarılara her zaman ihtiyaç duyduğumuz ilim sahipleri ile bütün okuyucularımızın tenkit, uyarı ve katkılarına şimdiden şükranlarımı su­nacağımı belirtmek isterim.
 
Çalışmalarımda hep samimi desteğini gördüğüm ve hadis alanında Tür­kiye'nin Önde gelen hadis hocalarından biri olan Prof. Dr. Zekeriyya Güler Bey-'e, tercüme edilen metinleri ve açıklama yapılan yerleri büyük bir özveriyle oku­yarak değerlendirmelerde bulunan Turgay Aldemir'e, Hüseyin Kavuncuya ve bazı bölümlerini okuyup değerlendirmelerde bulunan Mehmet Demir'e, Müslüm Demir'e ve her zaman yakın ilgi ve desteklerini gördüğüm değerli dostlarım Zekeriyya Efiloğlu'na, Mithat Sevin'e, M. Hanifi Yılmaz'a, Abdulhalim Ünverdi'-ye, Hasan Hüseyin Şıvgan'a, Abdulkadir Ermutaf'a, eniştem Osman Demir'e, Murat Aksakal'a, Ünal Karakurt'a, Elif Kayaya, Emine Şahin'e, Humeyra Demir­'e ve ismini burada sayamadığım daha bir çok kimseye şükranlarımı arz ederim.
 
Bu mütevazi çalışmamızın; Kur'an'dan sonra sünnete ve hadislere ittiba et­memiz, bunlara olan sadakatten hiç ayrılmamamız, hadisleri hayatımızın her alanında öne almamız ve hadislerin bize açtığı alanı benimsediğimiz oranda model olarak İslamî bir düşünceye sahip olmayan insanların ürettiği hayat tarzı­na karşı kendi inancımızı, düşüncemizi ve kısacası hayatımızın her alanını can­landırmamız ve bunun için de hadislere olan güveni sarsmadan hadisleri bir hayat tarzının uygulanabilir model kaynağı olmasına katkıda bulunmasını sağ­lamaktır.
 
Çaba bizden, başarı elbette Allah'tandır. O, ne güzel Mevla ve ne güzel yar­dımcıdır.  
 
 
Hanifi AKIN
Şehitkamil / GAZİANTEP
3 Ağustos 2006

 
 
Polen Yayınları, İbnu'l Mübarek el-Mevsili tarafından yazılan Emir ve Yasak Hadisleri adlı kitabı incele diniz.
Diğer Özellikler
Stok Kodu9786054492558
MarkaKarınca Polen Yayınları
Stok DurumuVar
9786054492558
En yeni ürünler
Güvenli teslimat
Kampanyalı ürünler
Piyasadaki en iyi fiyat

PlatinMarket® E-Ticaret Sistemi İle Hazırlanmıştır.