Esmaül Hüsna Şerhi

 
O'nun celâl şimşeği âlemin teline bir dokunacak olsa hiçbir şey hayatta kalmaz. O daima hükmünde galibdir. "Rahman" sıfatının tecellisi olarak verir de verir. Bu mü'min, bu kâfir demez. O'na bütün mahlûkatı doyurmak ve rızıklandırmak güç gelmez. Bir anda binlerce mahlûku yok etmek veya yoktan var etmek de güç değil. O sadece "Ol!" der, O'nun murâd ettiği şey hemen vücuda geliverir.
Kur'an-ı Kerim bize şunu haber veriyor:
 
"(Allah) hikmeti kime dilerse ona verir. Kime de hik­met verilirse muhakkak ki ona çok hayır verilmiştir."(l)
 
İşte gönülleri hikmet nuru ile doldurulan kimselerle hikmetten mahrum kişilerin O'nu bilmesi bir olmaz. O'nu bilmenin mektebi İslâm'dır. Ve o medresenin muallimi ne­biler sultanıdır. Ve O'nun kitabı Kur'an'dır.

Kur'an-ı Kerim bize VAHDET bahçesinden öyle kapılar açıyor ki akıllar hayretinden parmağını ısırır. O'nun kudret ve azameti akıl dağlarını titrettiği gibi, bu yolda vehim kuşuna da geçit yoktur. Yani onun büyüklüğü her şeyi âciz bırakır.
 
Evet:
 
Zât-i ehadiyyeti nasıl kavrarız ki biz?
Vehim kuşuna yol yok, akıl şimşeği âciz!..
 
(1) Bakara - 269
 
 
Rabbi kerîmine karşı Resûl-i Kibriya'nın bir niyazı vardır ki hakikatin tâ kendisidir. Rahmet Nebi (Sallallâhü Aleyhi Ve Sellem) izhâr-ı ubûdiyyet eyleyerek şöyle dedi:
 
"(Ey Mâbud-i Zîşanım!) Ben, seni, lâyık olduğun veç­hile sena edemem. Sen, kendini nasıl sena etti isen öylesin."(2)
 
Gerçekten öyledir. Allahü Teâlâ nebilerinin, velî­lerinin ve dostlarının gönüllerini açar, ma'rifetinin nurunu o kalblere indirir ve O nur ile onlar rablerini bilirler. Yani kendilerine ne kadar ilim ve hikmet verildiyse bilgileri o kadardır. Veliler serdârı Şâh-ı Nakşibend (Kuddise Sir-ruh) demiştir ki:
 
"- Kalblerin büyüklüğü aslında birdir; lâkin onlarda­ki ma'rifetlerin büyüklüğü başka başkadır."
 
Vahye mazhar olan Nebiyy-i Zîşan efendimizin kal­bindeki ma'rifetle diğer insanların bilgisi elbette bir ola­maz. Arslanın pençesi ne kadar kuvvetli olsa da gökte uçan şahine erişme ihtimali yoktur.
 
Diğer insanlara karşı nebiler ve velîler de böyledir. Ne­biler vahyin bereketine mazhardır. Velîler dostluk kâsesinden ma'rifet nuru içmişlerdir. Yine de herkesin aldığı mesafe bir değildir. Şu çarpıcı levhaya bir bakınız:
 
Zamanın ulusu ve Ehl-i Sünnet imamlarının övüncü Ahmed bin Hanbel Hazretleri, çok kere Bişr-i Hafî (Kuddise Sirruh)'yi ziyarete giderdi.
 
Bir adam, bir gün büyük imamı Bişr Hazretlerinin huzurunda gördü de dedi ki:
 
 (2) Müslim.
 
"- Ey zamanın İmamı, ey din yolunda kendisine uyu­lan! Sen bilgi sahibi bir insansın. Hadis ve sünnette seni kimse geçemez. Senden daha bilgili adam âleme ayak basmaz artık. Fakat burada, şu çıplak ayaklı dervişin yanında işin ne senin? Hiç lâyık olur mu ki sen ona ge­lesin?"
 
İmam Ahmed (Kuddise Sirruh), yanağına tombul bir gülücük kondurup:
 
"A kişi, dedi, evet, ben hadis ve sünnette ödülü kaptım. Bilgim onun bilgisinden çok, ilmim onun il­minden ileri... Ben her şeyi ondan iyi biliyorum. Ama o, Allah Teâlâ'yı benden iyi biliyor!"
 
 İşte bütün mes'ele... İnsanlardan, çok kimseler vardır ki, Allah'a iman ettim dediği halde, Allahü Teâlâ'nın sıfatlarında hataya düştüğü için helak olmuştur.
Kur'an'ın, sünnetin ve İslâmın dışında O'na varacak bir yol yoktur. O'nu bilmenin mektebi de sadece İslâm'dır. Müslüman, imanın mihverinde, Kur'an'ın gölgesinde, sünnetin bahçesinde O'na yol bulacaktır.
 
O'nun Zât-ı Kerîmini düşünmek yasak edilmiştir. Çünkü hayalimize gelen herşey mahlûktur, hayâl de öyle... O'nun yaratıklarına bakmak kâfi... Yaratan hiç ya­ratılan gibi olur mu?..
 
Koca şair ve büyük âşık Fuzûlî öyle söz eder ki, artık ben ne diyeyim?
 
"Amma çü sana kadîmdir zât İdrâk sana yeter mi heyhat
İdrâkimize kemâl-i hayret Tevhidine bes durur delâlet
Endîşe-i zât kılmak olmaz
Bilmek bu yeter ki bilmek olmaz."
 
(Ama senin zâtın kadîm olunca, seni kavramak müm­kün mü? Ne yazık! Seni kavrayabilmedeki şaşkınlığımızın büyüklüğü senin bir oluşuna yeterlidir. Senin zâtını düşünmek olmaz. Seni bilmenin imkânsız­lığını bilmek yeter.)

O'nun muhabbetinin deryasına yelken açanlar işte böyle hayrete düşmüşlerdir. Asıl hayret edilecek şey ise kafası olup da aklı olmayan bazı insanların O'na eş-ortak koşmalarıdır.
 
Sesimizin son perdesiyle haykıralım ki: O'nun eşi, ben­zeri, mülkünde ortağı yoktur. O'nun sonsuz kudreti karşısında dağlar eteklerini suya daldırıp kalmışlardır.
Evet: Yerlerin, göklerin, Arş'ın sahibi, bütün âlem halkının Rabb-i Kerimi O'dur.
O, "Ol!" deyince ateş üstünde güller destelendi, yok­luktan varlık husule geldi. Nice yokları var etmek, nice varlıkları da yok etmek O'nun için pek kolaydır.
 
Âlemde dönüp duran bütün hâdiseler O'nun "Esmaü'l-Hüsnâ"sının tecellisidir. İnsan O'nu bu sıfatlarla tanımaya çalıştı mı ilâhî ma'rifete mazhar olacaktır. O'nu tanıdıkça, O'na karşı sevgi ve muhabbeti de artacaktır...
 
İşte bu küçük eser, İnşaallah İlâhî muhabbetlere kapı açacak, O'nun güzel isimlerinin ikliminde muhabbet balı akıtan arılar gibi kanat vuracaktır.
 
İslâm büyükleri, Allah'ın velî kulları ve söz sultanları, eserlerinin başına mutlaka münâcaat koymuşlardır. Yüce kitabımız Kur'an-ı Kerim dahi Allah Teâlâ'ya hamd ve münâcaatla başlamaktadır. Zaten O'na açılmayan eller ve gönüller her şeyden mahrumdur. Dünya sultanlarından bir şey talep edildiğinde çok kere kızarlar, halbuki Allah Azze ve Celle kendisinden istenmeyince gadap eder. Kul, O'ndan ne kadar çok dilekte bulunursa rabbi de onu o ka­dar çok sever.
 
Ben, O'nun keremine güveniyor ve O'na el açıyorum.    ( gayem yayınevi esmaül hüsna, Mustafa Necati Bursalı esmaül hüsna kitabı,  esmaül hüsna şerhi, esmaül hüsna kitap , esma tercümesi, Allahın güzel isimleri kitabı, ayet ve hadislerle esmaül hüsna )
 
 
            MÜNÂCAAT
 
Yalnız sana kulluğum, sana benim niyazım,
Kudretinin eseri, ey Rabbim, alın yazım!
 
Garîb kime baş vurur, sensin tek dost, sensin yâr,
Kul seninle huzurlu, kul seninle bahtiyar!..
 
Sen ezelî mahbubsun, değil ki yeni sevdim,
Tâ "Kalû Belâ"da ben, ey Rabbim, seni sevdim!
 
Senin kerem bulutun, çiçeğime verir su,
Zaman boyu eksilmez: Kuş sesi, gül kokusu!
 
Sensin ebedî sultan, muhtaç vezîr, şah sana,
Kulluğu devlet bilir, nice pâdişâh sana!
 
Nimetlerin sayısız: Hurma, zeytin, dut senin,
Bizim her zerremizde rahmetin mevcut senin!..
 
Âlemde sünbül, çemen, sen dilersen var olur,
Nerde görülmüştür ki, ustasız duvar olur?
 
Yerler, gökler, güneşler, hepsi senin îcâdın,
Zerrelerin nabzında çarpıyor kudsî adın!
 
Akıl, idrak hep âciz, künhüne varmak muhal,
Senin vahdaniyetin zâtına mahsus bir hâl!
 
Mülk senindir, hamd sana, sensin Ma'bûd-ı Zîşan,
Kâinatın nizamı bir olduğuna nişan!..
 
 9.7.1997 Yeniköy
Mustafa Necati Bursalı
 
 
İÇİDEKİLER
 
Önsöz
 
Gönül açan, ruhu artına mübarek isimler
Allahü Teala’nın güzel isimleri
İsimleri nasıl okumalı?
Esmaü’l-Hüsna’nın kula kazandırdığı mana
Allah (c.c.)
Dört husus
Allah’ın sıfatları
Sübuti sıfatlar
Allah’ İsm-i Şerifinin İsm-i Cami olması
Allah’ İsm-i Şerifinin İsm-i A’zam olması
Manada topluluk
Kullar ne yapmalı?
Er-Rahman (c.c.)
Er- Rahim (c.c.)
Er-Melikü (c.c.)
El-Kuddüs (c.c.)
Es-Selam  (c.c.)
El-Mü’min  (c.c.)
El- Müheyminü(c.c.)
El-Aziz (c.c.)
El-Cebbar (c.c.)
El-Mütekebbir (c.c.)
El-Halık (c.c.) 
El-Bari (c.c.)
El-Musavvir (c.c.)
El-Gaffar (c.c.) 
El-Kahhar (c.c.)
El-Vehhab (c.c.)
Er-Rezzak (c.c.)
El-Fettah (c.c.) 
El-Alim (c.c.)
El-Kabıd (c.c.)
El-Basıt (c.c.)
El-Hafıd (c.c.) 
Er-Rafi’ (c.c.) 
El-Muizz (c.c.) 
El-Müzill (c.c.)
Es-Semi (c.c.) 
El-Basir (c.c.) 
El-Hakem (c.c.) 
El-Adl (c.c.) 
El-Latif (c.c.)
El-Habir (c.c.)
El-Halim (c.c.)
El-Azim (c.c.)
El-Ğafur (c.c.)
Eş-Şekur (c.c.)
El-Aliyy (c.c.)
El-Kebir (c.c.)
El-Hafız (c.c.)
El-Mükıyt (c.c.)
El-Hasib (c.c.) 
El-Celil (c.c.) 
El-Kerim (c.c.) 
Er-Rakıyb (c.c.) 
El-Mücib (c.c.) 
El-Vası (c.c.) 
El-Hakim (c.c.) 
El-Vedud (c.c.)
El-Mecid (c.c.) 
El-Bais (c.c.) 
Eş-Şehid (c.c.) 
El-Hakk (c.c.) 
El-Vekil (c.c.) 
El-Kaviyy (c.c.) 
El-Metin  (c.c.) 
El-Veliyy (c.c.)
El-Hamid (c.c.) 
El-Muhsi (c.c.) 
El-Mübdi (c.c.)
El-Muıd (c.c.) 
El-Muhyi (c.c.) 
El-Mümit (c.c.) 
El-Hayy (c.c.) 
El-Kayyum (c.c.) 
El-Vacid (c.c.)
El-Macid (c.c.) 
El-Vahid (c.c.) 
Es-Samed (c.c.) 
El-Kadir (c.c.) 
El-Muktedir (c.c.) 
El-Mukaddim (c.c.)
El-Muahhir (c.c.) 
El-Evvel (c.c.)
El-Ahir (c.c.)
Ez-Zahir (c.c.) 
El-Batın (c.c.) 
El-Vali (c.c.) 
El-Müteali (c.c.)   
El-Berr (c.c.)   
Et-Tevvab(c.c.)
El-Müntekım (c.c.)
El-Afüv
Er-Rauf (c.c.)
Malikü’l-Mülk (c.c.)
Zü’l-Celal-i Ve’l-İkram (c.c.)
El-muksit (c.c.)
El-Cami (c.c.)
El-Ğaniyy (c.c.)
El-Muğni (c.c.)
El-Mani (c.c.)
Ed-Darr (c.c.)
En-Nafi (c.c.)
En-Nur (c.c.)
El-Hadi (c.c.)
El-Bedi (c.c.)
El-Baki (c.c.)
El-Varis (c.c.)
Er-Reşid (c.c.)
Es-Sabur (c.c.)
 



Mustafa Necati Bursalı nın yazdığı, Gayem Yayınevi tarafından yayınlanan adlı Esmaül Hüsna şerhi kitabını incele diniz.