Maturidiyye Akaidi, Nureddin Es Sabuni

 Kitap            Maturidiyye Akaidi
Yazar            Nureddin Es Sabuni
Yayınevi        M.Ü. İlahiyat Fakültesi Yayınları
Tercüme        Prof. Dr. Bekir Topaloğlu
Kağıt - Cilt     2.Hamur kağıt,  Karton Kapak Cilt, Arapça ve Türkçe Metin birarada
Sayfa - Ebat  348 sayfa, - 16.5x23.5 cm            
Yayın Yılı       2015 , 14. Baskı  Son baskı

 
İfav Yayınları Maturidiyye Akaidi kitabını incelemektesiniz.
Nureddin Es Sabuni Maturidiye Akaidi kitabı hakkında yorumları oku yup kitabın konusu, özeti, fiyatı, satış şartları hakkında bilgiyi geniş bir şekilde edinebilirsiniz.
  
Yaratan Rabbinin adıyla oku . O, insanı " alak " dan yarattı. Oku, Senin Rabbin en cömert olandır. Alak 1-2

     maturidiyye akaidi nureddin es sabuni
  
 YENİ BASKI MÜNASEBETİYLE
 
Otuz üç yıl önce ilmî neşrini ve tercümesini bitirdiğim elinizdeki eser Diyanet İşleri Başkanlığınca yayımlanmış ve sekiz baskısı yapılmıştır. Bu müddet içinde edindiğim dil, üslûp, ifade ve imlâ tecrübelerini katmak, özellikle Arapça hazırlık sınıfı bulunan İlahiyat Fakülteleri'nde bir nevi ders kitabı konumunda bulunan eserin daha kolay anlaşılmasını sağlamak amacıyla yeniden gözden geçirilmesini zaruri gördüm.
 
Kitabın sağ tarafında yer alan Arapça metnin tesbitinde başvurulan yaz­malar arasındaki nüsha farkları (el-furük) -lisans seviyesinde kendisine ihtiyaç duyulmayacağı düşüncesiyle- bu baskıdan itibaren kaldırılmıştır. Allah nasip ederse söz konusu metnin ayrıca ilmî neşrini yapmayı düşün­mekteyim.
 
Kitap, Sünni akaidin en büyük mezhebini teşkil eden Matüridiyye kelâmının, gerek üslûp ve ifade gerek plan ve muhteva bakımından klasik bir eseri konumundadır. Maturidiyye Akaidi Kitabı nın hem Arapça metni hem Türkçe tercümesi­nin ilim yolcuları için faydalı olmasını Cenâb-ı Hak'tan niyaz ederim.
 
28.11.2011
Bekir TOPALOĞLU
 
  
           ÖNSÖZ
  
Kâinatı yaratan, geliştiren ve idare eden, esirgeyen ve bağışlayan, hesap gününün yegâne hâkimi bulunan Allah'a hamdolsun. Hak yolun tebliğcisi, insanlığın kurtarıcısı, yaratıkların en hayırlısı, peygamberlerin onuncusu Muhammed aleyhisselâma, onun necip soyuna, şerefli arkadaşlarına ve ha­yırlı ümmetine selâm olsun.
 
Allah Teâlâ'nın bize lütfettiği sayısız nimetler içinde en müstesna yeri iş­gal eden, şüphesiz ki İslâmiyet'tir. İslâmî ilimler içinde akaid veya kelâm, bütün dinî hükümlerin temelini teşkil etmesi bakımından en şerefli ilim ka­bul edilmiştir. Dinimizin iman esaslarından bahseden bu ilimde, bilindiği üzere, İslâm tarihi boyunca birbirinden farklı metotlar benimseyen bazı ce­reyanlar ortaya çıkmıştır. Bunlardan başta Resûlullah ile ashap cemaatinin akaid sahasında takip ettiği yolu (sünneti) izleyen zümreye "Ehl-i sünnet ve'l-cemâat" adı verilmiştir. Selefiyye, Mâtürîdiyye ve Eş'ariyye fırkaları­na ayrılan bu Ehl-i sünnet akaid mezheplerinden Mâtürîdiyye ile Eş'ariyye gittikçe gelişmiş, yayılmış ve dünya müslümanlarının çoğunluğunu kendi­sine çekmeye muvaffak olmuştur.

Osmanlı Devleti'nin hâkim olduğu ülkelerde yaşayan müslüman Türk­ler, umumiyetle fıkıhta Hanefiyye, akaidde Mâtürîdiyye mezhebini benim­semiştir. İmâm-ı Âzam Ebû Hanîfe'nin (ö. 150/767) kurduğu esas üzerine
 
 
Ebû Mansûr el-Muturidi (ö. 333/944) tarafından Türkistan'da geliştiri­len Matüridiye mezhebi, izahlarında Kitap ve Sünnet'e en çok bağlılık gösteren, anlayışlarında ashap ve tabiîn yolu olan Selef metoduna en çok yaklaşan, kuru münakaşa ve cedel zihniyetinden uzak kalabilen sade bir kelâm mezhebidir. Matüridiyye kelâmcılarının asırlar boyu meydana ge­tirdiği eserler sayı ve kalite bakımından zengin olmakla beraber, denebilir ki âlimlerimiz bu değerli hazineye gerekli ilgiyi göstermemiştir. Üstat Ebû Mansûr el-Mâtürîdî'nin o muhteşem eseri Kitâbü't-Tevhîd bile ancak 1970 yılında basılarak ilim âlemine sunulmuştur.
 
Kelâm ilmine, başka bir deyişle Mâtürîdiyye akaidine Türk âlimlerinin katkıları büyük olmuştur. Bununla beraber yıllarca Osmanlı medresele­rinde okutulan, bugün de memleketimizin resmî ve gayri resmî eğitim ve öğretim araştırmalarında elden ele dolaşan meşhur kitap Şerhu't-Akâid, Eş'ariyye mektebine bağlı bir eserdir. Gerçi bu şerhin iki üç sayfayı geç­meyen çok muhtasar metni Matürîdî bir müellifin kaleminden çıkmıştır. Fakat metin üzerinde meydana getirilen elliyi aşkın şerh ve haşiye içinde Eş'arî kelâmcısı Teftâzânî'nin (ö. 792/1390) şerhi, yeri geldikçe doğrudan veya dolaylı bir şekilde Mâtürîdiyye görüşünü çürütmeye ve Eş'arî anlayı­şını hâkim kılmaya gayret gösteren bir eser görünümündedir. Aslında Ehl-i sünnet ilm-i kelâmının bu iki ekolü arasında temelde ayrılık yoktur. Ancak büyük bir kısmı Türk asıllı olan Matüridiyye ulemâsının meydana getirdiği bunca kıymetli esere, yine Matüridiler 'in ilgisiz kalması ve Eş'ariyye mek­tebine bağlı kitaplara düşkünlük göstermesi için haklı bir sebep ve makul bir izah bulmak kolay değildir.
 
Mâtürîdiyye Akaidi adı altında istifadeye sunduğumuz eser, Hanefiyye ve Matüridiye âlimlerinden Buharalı Nureddin es Sabuni 'nin (ö. 580/1184) el-Bidâyefî usûli'd-dîn isimli kitabıdır. Müellif önce el-Kifâye adıyla hacimli bir eser yazmış, sonra bunu hulâsa ederek el-Bidâye'y'\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\ mey­dana getirmiştir. Bu sebeple kitap takdire şayan bir itina ve dikkat ürünü olmuştur. İncelenmesinden de kolayca anlaşılacağı üzere klasik kelâm ki­taplarının hemen bütün konularını içeren eserin dili sağlam, tertibi güzel, ifadesi açıktır. Müellif, kitabında Ehl-i sünnet ve Matüridiyye görüşlerini ispat ve izah ettikten başka, tarafların fikirlerini öz olarak nakletmeye de muvaffak olmuştur. Gerek el-Bidâye gerek onun şerhi konumunda bulunan el-Kifâye, diğer bazı müelliflerimizden başka, Sa'deddin et-Teftâzânî'nin de Şerhu'l-Akaid için başvurduğu temel eserler olarak göze çarpmaktadır.
 
 
Yapılan Çalışmanın Özellikleri
 
Elinizdeki kitap iki çalışmadan meydana gelmiştir.
 
1-Eserin sağ baş tarafında Sâbûnî'ye ait el-Bidâye'nin metni yer almış­tır. Metin elden geldiği kadar aslına uygun ve doğru olarak tesbit edilmiş, dipnotlarında âyetlerin yerleri gösterilmiş, hadislerin kaynakları kaydedil­miş ve gerekli açıklamalara yer verilmiştir. Daha sonra metnin hazırlanma­sında başvurulan kaynaklar sıralanmış ve gerekli fihristler konulmuştur.
 
2- Kitabın sol baş tarafında Sabunî'nin hayatı ve eserleri ile el-Bidâye metninin ilmî neşrinde takip edilen metot hakkında bilgi verilmiştir. Bunu el-Bidâye'nin tercümesi izlemiştir. Daha sonra gerek metinde gerek ter­cümede geçen özel manalı kelimeler ile mezhep, fırka ve zümre adları "Istılahlar" başlığı altında açıklanmıştır. Kitap Türkçe'ye çevrilirken bir taraftan asla uygunluk gözetilmiş, diğer yönden Türkçe ifadenin bozulmamasına gayret gösterilmiştir.
 
a-) Metnin içerdiği bahisler, tertip bozulmadan, klasik kelâm kitaplarının sahip bulunduğu plan göz önünde bulundurularak bölümlere ve kısımlara ayrılmış, yer yer köşeli parantez içinde yeni başlıklar konulmuş, yapılan açıklamalar rakam veya harflerle birbirinden ayrılmıştır.
 
b-) Metinde yer alan bütün bahislerin başlıklar (... hakkında söz) ibaresiyle başlar. Bu kısım tercümede kaldırılmış, ayrıca başlıkların Türkçe'ye aktarılmasında bazı tasarruflar yapılmıştır.
 
c-) Metinde sık sık tekrarlanan (Eğer şöyle denilirse böyle cevap veririz) tarzındaki ifadeler, "Soru: ... Cevap: ..." şeklinde tercüme edilmiştir.
 
d) Tercüme ve metinde görülen bütün dipnotlar tarafımdan ilâve edilmiş­tir. Dipnotlarda kaynak olarak gösterilen el-Kifâye, müellif Sâbûnî'nin eseri olup, varak numaralan, başka bir kayıt bulunmadığı takdirde Süleymaniye Kütüphanesi (Lâleli, nr. 2271) nüshasına aittir. Tercümenin dipnotlarında kaynak olarak zikredilen kitapların bibliyografyası Arapça metnin sonunda yeralmış,"Giriş"kısmına ait kaynakIar da bu kısmın sonunda kaydedilmiştir .^[1]
 
Gerek el-Bidâye'rim kendi muhtevası gerek dipnotlarda yer alan ve Teftâzânî'nin Şerhu'l-Akâid'i dâhil olmak üzere çeşitli kaynaklardan derle­nen açıklamalar okuyucunun ihtiyacını büyük çapta karşılayacağını umu­yorum.
 
Eserin, çeşitli kademelerdeki öğretmen, öğrenci ve araştırmacılara, ay­rıca konuyla ilgilenen müslüman kardeşlerime faydalı olmasını Cenâb-ı Hak'tan niyaz ederim.
 
"Ben sadece gücümün yettiği kadar yanlışlarınızı düzeltmek istiyorum. Muvaffakiyetim ancak Allah'ın yardımıyla mümkündür. Yalnız O'na güve­nir, yalnız O'na yönelirim."  ( maturidiyye akaidi kitap, maturidiyye akaidi kitabı, Marmara ilahiyat fakültesi, tercümesi, ifav yayınları )
 
 
 
Bekir TOPALOĞLU
Erenköy
Rebiülevvel 1398 Mart 1978