Arapça Dilbilgisi, İbrahim Sarmış

Ensar Yayınevi tarafından yayınlanan, İbrahim Sarmış ın yazdığı Arapça Dilbilgisi kitabını incelemektesiniz.
Metin ve Alıştırmalarla Uygulamalı Arapça Dilbilgisi kitabı hakkında yorumları oku yup kitabın konusu, özeti, fiyatı, satış şartları hakkında bilgiyi geniş bir şekilde edinebilirsiniz.
 
Yaratan Rabbinin adıyla oku . O, insanı " alak " dan yarattı. Oku, Senin Rabbin en cömert olandır. Alak 1-2
 
             KİTAP VE METOD HAKKINDA
 
Arapça öğrenmek, İslamı kaynağından öğrenebilmek için gerekli olduğu kadar diğer yabancı dilleri öğrenmek gibi günlük hayatta da bir ihtiyaçtır.
 
Şüphesiz bir yabancı dili öğrenmek, her şeyden önce bir istek ve ortam gerektirir. Kişilerde istek bulunduktan ve ortam hazır olduktan sonra Arapça da diğer yabancı diller gibi öğrenilebilir. Bunu gerçekleştirmek için yetişmiş öğretmen, uygun bir metod, planlı ve düzenli bir kitap ve ortam gibi diğer araçların sağlanması gerekir.
 
Arapçayı öğreten kişilerin bu iş için çekirdekten yetişmiş olması, pedagojik formasyona sahip bulunması, dil öğretiminde beceri/deneyim sahibi olması, kısaca öğrettiği dili iyi pazarlamasını bilmesi ve kendini bu işe adaması gerekir.
 
Bütün bunlar Arapçayı öğretecek kişilerin Arapça öğretmeni olarak yetiştirilmiş olmasını gerektirir. Dilbilgisi kurallarını bildiği halde Arapçayı konuşamayan, konuşabildiği halde kuralına uygun okuyamayan veya tercüme yapamayan, öğrenciye örnek olacak kadar kompozisyon yazamayan, kısaca bir yönü ile gelişmiş ama diğer yönleri yeterli olmayan kişilerle bu işi gerçekleştirmek mümkün değildir. Bu niteliklere sahip Arapça öğretmenlerinin yetiştirilmesi için de gerekli destek ve yatırımların yapılması gerekir.
 
Dil öğreniminde metod çok önemlidir. Dili öğrenme ve öğretmede amacına uygun bir metodun izlenmesi gerekir. Bugüne kadar ülkemizde Arapça öğretiminde kılasik metod olarak bilinen ve okuma-anlamaya dayanan metod izlenmiştir. Metinlerin doğru okunup tercüme edilmesi için bu metod şüphesiz gereklidir. Ama bir dili öğrenmek ve öğretmek için bu metodla başlamak doğru olmaz. Üstelik bu, uzun vadeli ve tek yönlü bir öğretme metodudur.
 
Şüphesiz Arapça öğretiminde hem dinleme-konuşmaya hem gramer-tercümeye en az eşit ağırlıkta yer verilmesi uygun olacaktır. Çünkü bir metni doğru okuyup doğru tercüme etmek ne kadar önemli ve gerekli ise, kişinin dinlediğini anlaması ve amacını ifade edecek kadar Arapçayı konuşması ve yazması da o kadar gereklidir. Sadece okuyup anlayabilen, ama konuşamayan ve yazamayan kişi gözleriyle gören ama sağır ve dilsiz olan gibidir. Bu bakımdan öğretirken sıra ile konuşma, okuma, anlama ve yazmayı birlikte gerçekleştirmek gerekir. Ancak dinleme ve konuşmaya

mutlaka öncelik verilmesi ve öğrenci bir seviyeye gelinceye kadar bu sürecin devam etmesi gerekir. Çünkü çocuk dilini bu metotla öğrenmektedir. Çocuk, hiçbir dil bilgisi kuralını bilmeden, annesini ve çevresini taklit etmek suretiyle önce sesleri çıkararak, heceleyerek, sonra kelimeleri söyleyerek, daha sonra bu kelimelerden cümleler kurarak dili kullanır. Dili öğrenmenin doğal ve başarılı yolu budur. Ülkemizde bu doğal yol izlenmediği için yıllardır Arapça öğretiminde istenen başarı sağlanamadığı gibi, Arapça için de 'çok zor bir dil' imajı oluşturulmuştur. Oysa, çocuğun dili kullanmayı öğrenirken izlediği doğal metodun dışında yolların izlenmesi, dil öğrenimi için Allah'ın koyduğu doğal yönteme/Sünnetullaha aykırıdır.
 
Dil öğretiminde ilk aşamada bol resimli, çok alıştırmalı ve renkli kitapların okutulmasında büyük yarar vardır. Elimizdeki kitap bolca alıştırmalara yer vermekle beraber, ağırlıklı olarak okuma anlama metoduna göre hazırlanmış olup daha çok dilbilgisi ve iki dilden tercüme öğretmeyi amaçlamaktadır.

Verilen örneklerde kuralı belirten/uygulama yerleri genellikle koyu siyah yazılmıştır. Açıklama gereken yerlerde örneklerden ilgili kısımlar açıklanmıştır.
 
Öğrenilen dilbilgisi kurallarının uygulanmasını yapmak ve kalıcı olmasını sağlamak için iki dilden alıştırmalar ve ayrıca metin kitabı almaya ihtiyaç bırakmayacak şekilde her konudan sonra okuma parçaları eklenmiş, harekesiz yazı üzerinde kuralları uygulama becerisini geliştirmek için de harekesiz metin verilmiştir.

Kolaylıkla anlaşılması ve tercüme edilebilmesi için bu metinler kültürel olarak okuyucuların âşinâ olduğu ve çözümü kolay metinlerden seçilmiştir. Bu alıştırmaları ve metinleri işlemeden geçmemek gerekir. Çünkü kuralları uygulamak ve konuların anlaşılıp anlaşılmadığını bunlar üzerinde ölçmek mümkün olmaktadır.
 
Okuyuculara yardımcı olmak için her konunun içinde, metinlerde ve örneklerde yeni geçen kelimelerin anlamları kitabın sonunda sözlük olarak verilmiştir. Belki kelimelerde bilerek tekrarlar da olmuştur. Karma bir sözlük yerine, kolay bulunması için her konuda geçen yeni isimler ve fiiller olarak verilmiştir. Fiillerin mazi, muzari ve mastarı, isimlerin de mükesser/kırık çoğulu belirtilmiş, salim müzekker ve salim müennes iki çoğul şekli, genel kurala bağlı olduğu için, verilmemiştir.

Öğrencilerin yaptıkları çevirileri test edebilmesi için Türkçe'den Arapça'ya alıştırmaların Arapça çevirileri kitabın sonunda verilmiş ve yerleri belirtilmiştir.

Yukarıda da belirtildiği gibi, öğretimin konuşturma ile başlaması ve bu uygulamanın öğreticinin uygun göreceği bir süre devam etmesi iyi olur. Bu süre içinde işaret isimleri, soru ve cevap şekli, merfu munfasıl zamirler, cer harfleri, bazı atıf harfleri, salim fiilden mazi ve muzarinin olumlu ve olumsuz kullanılışı, basit isim ve fiil cümlesi, isim ve sıfat tamlaması, kısa şart ve cevap cümleleri, gibi konuların uygulamalı olarak/konuşarak işlenmesi ve öğrencinin cümle kuracak kadar konuşmayı öğrenmesi gerekir. Bu konularda uygulama ve alıştırmalar günlük hayattan ve çevreden yapılırsa iyi olur. Çünkü bu pratikler öğrenciye günlük işlerle ilgili anlatımı sağlar, böylece kendini ifade ederek bu dili öğrenebileceği konusunda kendisinde güven ve şevk bulur. Bunda başarılı olmak için yanlış yapma endişesi duymadan öğretmen ve öğrenci olarak konuşmaktan kaçınmamak, bunun için sınıfta öğretmenle beraber tek tek ve toplu olarak bol bol pratik/tekrar yapmak çok önemlidir. Mümkünse, aynı anda göze, kulağa ve dudağa hitabeden araçlar kullanılır.
 
Her dilin kendini ifade ettiği dilbilgisi terimleri olduğu gibi Arapça dilbilgisinin de kullanım kaçınılmaz olan terimleri vardır. Bunları tanımak gerekir. Bu sebeple dilbilgisi terimleri toplu olarak ANAHTAR TERİMLER başlığı altında kitabın sonunda verilmiştir.

Aynı şekilde bütün dillerde olduğu gibi Arap dilinde de edatlar/preposition önemli yer tutmakta ve kullanım yerlerine göre değişik anlamlar belirtmekte yahut isim ve fiillere değişik anlamlar getirmektedir. Bunların kullanımını ve özet olarak da olsa anlamlarını bilmek gerekir. Bunu sağlamak için yine kitabın sonunda bunlar HARFLERİN ÇEŞİTLERİ VE ANLAMLARI başlığı altında verilmiştir.
 
Arapçayı öğrenirken ve öğretirken, ilk aşamada, dilbilgisi kurallarına girmeden, çocuğun dili öğrenirken izlediği doğal öğrenme metodunu izlemek gerektiğini bir daha vurgulamak isterim. Bu yol izlendiği taktirde öğrenen kişilerde öğrenme şevkinin artacağına ve başarının gerçekleşeceğine, böylece Arapçanın öğrenileceğine ve öğretileceğine inanıyorum. Kitabı seçerek okuyan ve okutan, olumsuzluklarını veya eksikliklerini bildiren okuyuculara da teşekkür ederim. Başarı Yüce Allah'tandır. ( Arapça dil bilgisi kitap, İbrahim sarmış dilbilgisi , Arapça dilbilgisi fiyatı, İbrahim sarmış metin ve alıştırmalarla uygulamalı Arapça dilbilgisi, Arapça dil bilgisi kitabı, ensar yayınları Arapça dil bilgisi kitabı )

Prof. Dr. İbrahim Sarmış
Konya - Mart 2011

İÇİNDEKİLER

ÖNSÖZ 
İÇİNDEKİLER                   
BİRİNCİ BÖLÜM ÖN BİLGİLER
HARFLERİN YAZILIŞI VE OKUNUŞU      
HARFLER           
HAREKELER     
AÇIK VE YUVARLAK "TE" HARFİ            
KELİMELER      
CÜMLE                43
CER HARFLERİ                50
MAZİ FİİL           55
MUZARİFİİL      62
FÂİL-I   67
MEFULUN BİHİ-1            71
ATIF HARFLERİ               76
İSİMLERİN MARİFE VE NEKRE OLMASI             
İSİMLERİN ERKEK VE DİŞİ OLMASI      87
İSİMLERİN TESNİYE OLMASI   93
İSİMLERİN ÇOĞUL OLMASI       97
1-SALİM MÜZEKKER CEMİ       97
2-SALİM MÜENNES CEMİ           103
3-MÜKESSER CEMİ        110
İSİM TAMLAMASI-1      116
SIFAT TAMLAMASI        121
SORU VE CEVAP              127
SORU HARFLERİ             127

HEMZENİN YAZILIŞI    140
İKİNCİ BÖLÜM FİİL VE ÇEŞİTLERİ
FİİLİN ÇEŞİTLERİ           146
FİİLİN AYIRICI ÖZELLİKLERİ  147
I-ZAMANINA GÖRE FİİL           
MUZARİ İLE KESİN OLUMSUZ GEÇMİŞ ZAMAN             
HENÜZ OLUMSUZ GEÇMİŞ ZAMAN        155
ŞİMDİKİ ZAMAN             156
GENİŞ ZAMAN  156
GELECEK ZAMAN          157
KESİN OLUMSUZ GELECEK ZAMAN      162
EMİR FİİLİ         166
A-EMRİ HAZIR 166
B-EMRİĞAİP      167
İLLETLİ FİİLLERDEN EMİR       168
EMİR FİİLİNİN MEÇHULÜ          170
NEHİY (YASAK)               174
II-MALUM VE MEÇHUL FİİL    180
SÜLASİ MUCERRED (ÜÇ HARFLİ YALIN) FİİLİN MEÇHULÜ      
III-MÜTEADDİ VE LAZIM FİİL                186
İKİ MEFUL ALAN FİİLLER          187
ÜÇ MEFUL ALAN FİİLLER           188
IV-MÜCERRED VE MEZİD FİİL               193
1-SÜLASİ MUCERRED FİİLLER 194
2-SÜLASİ MEZİD FİİLLER           198
A-Sülasi Mezid Rubai Fiiller             198
B-Sülasi Meid Humasi Fiiller           200
C-Sülasi Mezid Südasi Fiiller            203
MEZİD (EK ALMİŞ) FİİLLERİN MEÇHULÜ           205

 
3-RUBAİ MÜCERRED FİİLLER  206
4-RUBAİ MEZİD FİİLLER             207
MEZİD FİİLLERDEN EMİR          209
 
V-SAHİH VE İLLETLİ FİİL (AKSAM-I SEB'A)   
VI-MUTASARRIF VE CAMİD FİİL           221
VII-TEKİDLİ VE TEKİDSİZ FİİL             227
KASEM (YEMİN) VE TEKİD                228
TAACCUB FİİLLERİ     233
İBDÂL  239
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM TÜREMEMİŞ İSİMLER
ZAMİRLER        244
A-MUNFASIL (AYRI) ZAMİRLER             244
a-merfu munfasıl zamirler               244
b-mansub munfasıl zamirler           245
B-MUTTASIL (BİTİŞİK) ZAMİRLER       245
a-merfu olarak bulunanlar               245
b-mansub olarak bulunanlar           247
c-mecrur olarak bulunanlar             247
İŞARET İSİMLERİ          252
MEVSUL İSİMLER         259
ŞART İSİMLERİ              266
CEVABIN BAŞINA (fe) HARFİNİN GELMESİ       
CEZMETMEYEN ŞART EDATLRI             270
SORU İSİMLERİ              277
ZARFLAR           285
SAYILAR            292
ARAPÇA RAKAMLAR    297
SIRA SAYILARI               298
TOPLU OLARAK SAYILAR          300

KİNAYELER     307
İSİM FİİLLER   312
A-YAPILARINA GÖRE İSİM FİİLLER       312
B-ZAMANLARINA GÖRE İSİM FİİLLER 313
DÖRDÜNCÜ BÖLÜM TÜREMİŞ İSİMLER
TÜREMİŞ (MÜŞTAK) İSİMLER  320
24 KİPE AİT ÖRNEK TABLO      321
MASTAR             322
ÜÇ HARFLİ YALİN FİİLLERİN MASTARLARI     322
MİM'Lİ MASTAR, ZMAN İSMİ, MEKAN İSMİ      323
YAPAY MASTAR              325
MASTARIN AMEL ETMESİ          326
İSMİ FAİL          332
Sülasi mezid ve rubai fiillerden ismi fail        333
İSMİ FAİLİN MÜBALAĞA/ABARTMA KİPLERİ               339
İSMİMEFUL      347
Sülasimezid ve rubai fiillerden ismi meful    347
SIFATI MÜŞEBBEHE    356
ÂLET/ARAÇ İSMİ           364
SAYI VE ÇEŞİT BİLDİREN MASTAR      369
TASGİR (KÜÇÜLTME) İSMİ       375
MENSÛBİSİM   380
İSMİTAFDİL     387
BEŞİNCİ BÖLÜM İ'RAB ALAMETLERİ VE İRABINA GÖRE KELİME ÇEŞİTLERİ
I-İ'RAB VE ALÂMETLERİ          396
A-MEBNİ KELİMELER  398
B-İRABI AÇIK KELİMELER VE İRAB ALAMETLERİ       399
HAREKE İLE İRAB EDİLEN KELİMELER        399

HARFLE İRAB EDİLEN KELİMELER                401
GAYRİ MUNSARIF         409
1-ALEM (ÖZEL İSİM)      409
2-SIFAT                410
3-MUNTEHA'L- CUMU' KİPLERİ               411
BU KELİMELERİN MUNSARIF OLMASI (KESRA HAREKESİNİ ALMASI)               412
II-İRABLARINA GÖRE KELİME ÇEŞİTLERİ     418
A-MERFU KELİMELER               418
I-FAİL-II             419
II-NAİBİ FAİL   426
III-MUBTEDA   434
NEKRE İSMİN MUBTEDA OLMASI          435
MUBTEDANIN ZORUNLU OLARAK ÖNCE GELDİĞİ YERLER       436
MUBTEDANIN ZORUNLU OLARAK MAHZUF OLDUĞU YERLER                437
IV-HABER          443
HABERİN ÇEŞİTLERİ    444
HABERİN ZORUNLU OLARAK ÖNCE GELDİĞİ YERLER                446
HABERİN ZORUNLU OLARAK MAHZUF OLDUĞU YERLER         446
AYIRICI ZAMİR (ZAMİR-İ FASL)              447
V-"(inne )" VE BENZERLERİNİN HABERİ           455
(inne)| OKUNMASI GEREKEN YERLER   466
( inne ) VE BENZERLERİNİN ETKİSİZ OLMASI    467
VI-NÂKIS FİİLLERİN İSMİ         474
A- ŞARTSIZ NAKIS FİİLLER (kane) ve benzerleri   474
B-ŞARTA BAĞLI NAKIS FİİLLER              481
C-HABERİ YALNIZ MUZARİ FİİL OLAN NAKIS FİİLLER (Mukarebe-Reca'-Şuru' fiilleri)  486
HABERLERİNİN BAŞINA " inne " GELMESİ          488
B-MANSÛB KELİMELER            493
I-MEFULUN BİHİ-II       494

FİİLİ MAHZUF MEFULUN BİHİ ÇEŞİTLERİ         500

1-TAHZİR           500
2-İĞRA 501
3-İHTİSAS           502
4-İŞTİGAL           502
5-NUDBE             503
6-İSTİĞASE        504

II-MEF'ULU MUTLAK  510
MASTAR YERİNE MEFULU MUTLAK OLAN KELİMELER             511
III- MEF'ULUN FÎHİ (ZARF)       517
IV-MEF'ULUN LEH (Lİ ECLİHİ)              522
V-MEF'ULUN MAAH     528
MAİYYET VAV'I İLE ATIF VAV'I            528

VI-MUNÂDA      534
MUNÂDÂ'NIN ÇEŞİTLERİ            534
BAŞINDA " elif lam " BULUNAN İSMİN MUNADA OLMASI             536

VII-TEMYİZ      543
TEMYİZİN ŞEKİLLERİ  543

VIII-İSTİSNA     551
(ille ) DAN SONRA MÜSTESNA İSİM NASIL OKUNUR?     
(   ) DAN SONRA MÜSTESNA İSİM NASIL OKUNUR ?          552
KELİMELERİ İLE İSTİSNA               554

IX-HÂL                560
HÂLİN ÇEŞİTLERİ          561

X-MANSUB MUZARİ FİİL           568
Muzarifiilinmahzu  (inne)  ile mansup olduğu yerler                568

C-MECRÛR KELİMELER           575
İSİM TAMLAMASİ-II     575
a-MANEVİ TAMLAMA   576
b-LAFZİ TAMLAMA       579
D-MECZUM MUZARİ FİİL          586

TÂBİ/UYDU KELİMELER           592