Delilleriyle Aile İlmihali kalın Cilt, Hamdi Döndüren ERKAM

 
        DELİLLERİYLE AİLE İLMİHALİ
           Delilleriyle Aile ilmihali

 
Uludağ Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Öğretim Görevlisi Prof. Dr. Hamdi Döndüren 'in kaleminden İslam'ın aile ilgili tüm hükümleri.
 
Aile, toplumun can damarıdır. Üzerine en fazla titizlenilmesi gereken temel direğidir.

İletişim araçlarından yayılan olumsuz telkinlerle, bize has yapısı her gün biraz daha örselenen aile yuvalarımızı koruyacak değerleri bilmek durumundayız.

Ki o değerler evlilik akdinin din-i mübîne göre tesisidir, mirastır, vasiyettir. Kadın ve çocuk haklarıdır. Ebeveynin hukukudur. İslam'ın pörsümez değerlerini ana hatlarıyla ve anlaşılır bir dille size hatırlatan bir ilmihal kitabı, mutlaka elinizin altında bulunmalı.

Prof. Dr. Hamdi Döndüren'in Delilleriyle Aile İlmihali soru ve cevap bölümüyle zenginleştirildi.

Bütün aile fertlerini karşılıklı sevgi ve hukuka zemininde buluşturacak zenginlikte bir kaynak eser oldu. Evlerinize İslam'ın sıcak huzurunu taşıyacak bu başvuru kitabını mutlaka edinmelisiniz. 
 
 
                 ÖNSÖZ
 
Allahü Teâlâ insanı harika bir varlık olarak topraktan yaratmış ve ona kendi ruhundan can katmıştır. Akıl, hafıza ve irade gibi yetenekler­le donatarak yeryüzüne indirmiştir. Bu üstün yaratılışa Kur'an'da şöyle işaret edilir: «Biz insanı en güzel şekilde yarattık». Ancak âyetin deva­mında, kötülüğe yönelen insan için «Sonra da onu aşağıların en aşağısı olan «esfel-i safilin» e indirdik» (et-Tîn, 95/4-5) buyurulur.

Âdem (a.s.)'a yaratalıştan sonra fizik âleme ait bilgi yüklemesi yapıl­dığı şöyle belirtilir: «Allah Adem'e bütün isimleri öğrettikten sonra, eş­yayı meleklere göstererek şöyle dedi: Eğer doğru söylüyorsanız, şunların isimlerini bana bildirin». (el-Bakara, 2/31) Buna göre ilk insa­nın eşyanın, bitkiler ve hayvanlar âlemi gibi varlıkların cevherini ve nite­liklerini bildiğini söyleyebiliriz. Günümüzde ana - babadan «genler» yoluy­la çocuklara bir bilgi ve yetenek birikiminin geçtiği ve insanın beyin gü­cünün ancak %12 kadarını kullanabildiği bilimin ortaya koyduğu gerçek­lerdendir. Hayvanlar, bitkiler ve hatta camit varlıklar dikkatlice incelen­diğinde yaratılış programının izlerini görmek mümkündür. Arı, karınca ve çeşitli kuş türlerinde görülen standard yuva yapısı ve aile disiplini, iç­güdü sınırını aşan, ilk yaratılışa uzanan bir niteliktir.

Allahü Teâlâ çeşitli âyetlerde bitki, hayvan ve insan türlerini erkekli dişili yarattığını ve bunların çoğalmalarının kendi aralarında «bölünme», «tozlaşma» veya «doğum» gibi yollarla olabileceğini bildirmiştir, (bk. ez-Zâriyât, 51/49; el-Enbiyâ, 21/5; eş-Şuarâ, 26/7; el-Hucurat, 49/13,)
İşte temeli ilk çift olan Adem'le Havva'ya dayanan ve «gen»ler yoluy­la nesilden nesile geçen en güçlü kuruluş «aile yuvası» dır. Tarih boyun­ca, bir dine inansın veya inanmasın her toplumun çekirdeğini aile oluş­turmuştur. Eflatun'a kadar dayanan ve 20.'nci yüzyılda komünizm adı ile yüzmilyonlarca insan kitlelerini etkileyen yapılanmada zor, baskı ve iş­kence ile aile yapısı yerine cinsler arası ilişkinin «kişisel ve özel ilişki» ye dönüştürülmesi çabaları sonuçsuz kalmıştır. Nitekim gerek Rusya'da ve gerekse İskandinav ülkelerinde sistemin bu yaklaşımı aile yuvasını sars­mış ve gayri meşru çocuklar problem olmuştur. (Feridun Ergin, İktisat, İstanbul 1964, s. 30, 233 vd.; Velidedeoglu, T. Medeni Hukuku, İs­tanbul 1968, II, 94)
 
Diğer yandan her toplumun aile yapısı kendi inanç ve kültür değer­lerine dayanır. Ferdin aile içi ve dışı örtünme, görüşme, karşı cinslerle olan ilişkileri, nişan, düğün, evlenme, nafaka ve boşanma gibi fiilleri bağ­lı olduğu dinde temelini bulur. Buna göre bir İslam toplumunda da kişi­nin doğumundan ölümüne kadar içinde yaşadığı ailesine karşı haklan, sorumlulukları, iyi ve kötü günlerde takınacağı tavır, Allah ve Rasûlü ta­rafından belirlenmiştir. İbadet en geniş anlamda yüce Allah'ın hoşnut ve razı olduğu fiilleri ifade eder. Aile içinde kendi hak ve sorumluluk sınırla­rı içinde hareket eden mü'min'in de bundan dolayı ibadet ecri alacağın­dan şüphe yoktur. Cennetin anaların ayağı altında sayılması, Allah'ın ga­zabının ana - babanın gazabında oluşu, ana - babaya öf bile denilmesi­nin yasaklanması, evlilikte dindar ve ahlâklı oluşun tercih sebebi sayılma­sı, kocanın eş ve çocuklarına yaptığı harcamanın sadaka niteliğinde ka­bul edilmesi bu ilkeler arasında sayılabilir.

İşte elinizdeki ilmihal kitabı mü'minin doğumundan ölümüne kadar aile için­de ve dışında karşılaştığı eğitim, terbiye, cinsel sorunlar, evlilik, aile içi hak ve sorumluluklar gibi her fert ve aileyi ilgilendiren güncel meselele­re İslami açıdan çözümler araştırmak gayesiyle kaleme alınmıştır. Beşe­ri hukukta «medeni hukuk», İslâm fıkhında ise muamelât'in «şahsî haller (el-ahvâlü'ş-şahsiyye)» ya da «nikâh, talak ve miras» başlıkları altında yer alan bölümler eserin ana konularını kapsamaktadır.

Konuların dayandığı âyet, hadis veya başka deliller genel olarak dip notlarda gösterilmiş, bununla okuyucunun vahiy ve sünnet üzerinde doğ­rudan düşünmesini sağlama hedeflenmiştir. Ancak bununla, aile konu­sunda İslâm'ın getirdiği bütün hükümler bu eserde yer almıştır demek is­temiyoruz. Bir mü'min erkek ve hanıma günlük hayatta rehber vazifesi görebilecek, bir bilim adamına deliller üzerinde düşünme fırsatı sağlaya­cak ölçüde konuların açıklığa kavuştuğunu söyleyebiliriz. ( Delilleriyle Aile ilmihali, Prof. Dr. Hamdi Döndüren, Erkam Yayınları, ilmihal kitabı, yazar, hamdi döndüren ilmihal )

 
Eser onüç bölümden oluşmaktadır.

Birinci bölümde; aile hayatı ile ilgili yaratılış, örtünme, yabancı kar­şı cinslerin ilişkileri ve yasak ilişkiler gibi konular « Temel Bilgiler » başlığı altında incelenmiştir.

İkinci bölümde; İslam'da evliliğin dayandığı esaslar, başlığı altında; nişan, evlenme, evlenme engelleri, denklik ve düğün eğlencesi konuları­na yer verilmiştir.

Üçüncü bölümde; evlilik çeşitlerine yer verilmiştir.

Dördüncü bölümde; evliliğin malla ilgili olan yönü üzerinde durulmuştur.

Beşinci bölümde; evliliğin şahsa bağlı hak ve sorumlulukları incelenmiştir.

Altıncı bölümde; çocuklar üzerinde hukuki temsil başlığı altına, ehliyet, velayet, vesayet ve vekalet incelenmiştir.

Yedinci bölümde; nesep, buluntu çocuk, süt hısımlığı ve hıdane üzerinde durulmuştur.

Sekizinci bölümde; evliliğin sona ermesi incelenmiştir.

Dokuzuncu bölümde; boşanmada özel durumlar arasında hakim kararı, ila, muhalea ve zıhar üzerinde durulmuştur.

Onuncu bölümde; evliliği sone eren kadının iddet durumları incelenmiştir.

Onbirinci bölümde; vasiyet ve vesayet konusu incelenmiştir.

Onikinci bölümde; mirasın temel esasları üzerinde durulmuştur.

Onüçüncü bölümde; aile hayatı ile ilgili günlük hayatta karşılaşılan çeşitli sorunlar konularına göre tasnif edilerek cevaplanmaya çalışılmıştır.

Eser iddiadan uzak bir anlayış içerisinde İslam’ın temel kaynakları taranarak aile hayatı ile ilgili temel meseleleri gün ışığına çıkarma ve mü’minlerin bunlarla amel etmesine vesile olmak gayesi ile telif edilmiştir. Eser, daha önce yayınlanan “ Delilleriyle İslam İlmihali “  ve “ Delilleriyle Ticaret ve İktisat İlmihali “ kitaplarımızda olduğu gibi açık ve anlaşılır bir üslupla kaleme alınmıştır. Konular her yaştaki mü’minin kendi durumunu anlayıp amel etmesine yeterli olacağı gibi, ilahiyat, hukuk ve diğer sosyal bilimlerle uğraşan araştırıcı ve öğretim elemanlarına yararlı olacağını ümit ederiz.

Eksiksiz olma Yüce Allah’a mahsustur. Biz noksanlarımızla birlikte O’nun rızasına kavuşmayı dileriz.

Gayret bizden, başarıya ulaştırma Yüce Allah’tan dır.

Prof. Dr. Hamdi Döndören
Bursa  - 15 Haziran 1995
 


Erkam yayınları, Prof. Dr. Hamdi Döndüren tarafından yazılan Delilleriyle Aile ilmihali adlı kitabı incele diniz.