incelemektesiniz.
[1] Üstad Muhammed Reşit Rıza şöyle demiştir: "el-Muğni'ye gelince; bu eseri kaleme alan bir Hanbeli fakihi'dir. Bir nakilci ve hadisçidir. Hanbeli fıkhına dair bir çok kitap kaleme almıştır. el-Muğni eseriyle bütün Müslümanlar hakkında genel bir fıkıh ilmini ele almak istemiştir. Kendisi Sahabe ile Tabiin âlimlerinin görüşlerini ve kendilerine uyulan mezhep imamları gibi diğer meşhur âlimlerin görüşlerini zikrederek, her birisine ait delillerini de ortaya koymuştur. Hanbeli mezhebindeki bir çok konuyu tercih de etmiş olsa, başkalarının görüşlerini asla kınamamıştır, hiçbir taassup kendisini delillerden bir şeyi gizlemeye de sevk etmemiştir. Bunlar hakkında o -bazı mukallitlerin yaptığı gibi- bir tanda asla bulunmamıştır. Hülâsa; el-Muğnî kitabının en güzel tarafı bize, temel hükümlerde ve önem arz eden meselelerde, müctehid fıkıh imamlarının görüşlerini delilleriyle beraber özetlemesidir. Böylece bizi çok büyük hacimli olan mezheplerin kitaplarına müracaat etmemize gerek bırakmamaktadır..." Kendisine ait olan "el-Muğnî ve'ş Şerhu'l Kebîr" eserinin önsözünden...
Herhalde bu eserin, uzman kimseler tarafından da oldukça büyük ve geniş hacimli görülmesi hasebiyle, kendisinden istifadesi zor gelmiştir. Bu değerli kitabın hizmeti noktasında benim de bir katkım olabilir düşüncesiyle, genelin istifadesine sunmak için kitabı, şu noktaları gözetmek suretiyle muhtasar bir hale getirmeye çalıştım:
Maksadın korunmasını mümkün kılacak ölçüde ve ayrıntıya gerek kalmadan, Müellifin ibaresine ve tertibine bağlı kaldım.
Meydana gelmesi çok nadir olan fürû konularını, zayıf kaçan sözleri ve kural dışı (şaz) ifadeleri zikretmedim.
En sahih ve en açık delilleri zikretmekle yetindim.
Genel olarak birtakım konular hakkında; Dört Mezhep İmamı ile Sevrî, Evzâi, Leys, Ebu Sevr, Dâvud vb. gibi meşhur mezhep âlimlerinin görüşlerini zikretmekle de yetindim; kimi zaman onlardan zikretmediğim de olmuştur.
Görüşlerin durum ve pozisyonunu, Şeyh Muvaffak'ın naklettiği şekilde bıraktım ki, bu noktada onun sözü gerçekleşmiş olsun.[1]
Konular ve meseleler açık ve anlaşılır olsun, birbirlerinden kolayca fark edilsinler diye de paragrafın yanına açık bir şekilde konu başlığını koydum.
Kitabın asıl müellifinin mezhebi olması yönüyle yetinerek, her meselede İmam Ahmed'e ait görüşü açık şekliyle ortaya koymadım. Zira Şeyh Muvaffak'ın izlediği yol da bu olmuştur.
Hadislerin metinlerini ise hadis kitaplarından istifade ederek zikrettim. Hadisin alındığı kaynağı da dipnot kısmında tahriç ederek, hadisin derecesini ve bu noktada tercih edilen görüşü de ifade etmek suretiyle ortaya koydum.
Tariflere, terminolojiye ya da müfredata dair uzun açıklamalara ve bu noktadaki dayanakların izahlarına ise girmedim. Böylelikle muhtasar sayılan bu eserin dışına çıkmamış oldum. Nitekim bu hususta daha geniş kapsamlı olarak bilgi sahibi olmak isteyenler, fıkıh ve hadise dair şerh kitaplarına, garip ifadelerin ve gramer konularının açıklandığı eserlere çok kolay bir şekilde ulaşabilirler.[1]
Dolayısıyla... Yüce Allah'tan bana yardımını ve muvaffakiyetini bahşetmesini diliyor, bu ameli hem gökte ve hem de yerde makbul ameller zümresine katmasını niyaz ediyorum. O Allah ki, otoriter olan ve buna güç yetirendir. Salât ve Selam yaratılmışların en hayırlısı Hz. Muhammed'e, âline ve ashabına olsun.
Hamed b. Hammâd b. Abdulaziz el-Hammâd
Medine-i Münevvere, H. 01/03/1410
[1] Bu izahlara ek olarak, konu hakkında istifade edilebilecek birtakım özel kitaplar vardır. Mesela: "Enîsu'lFukahâ", "el-Misbâhu'lMunîr", "el-Matla'ûalaEbvâbi'lMuknî" gibi kitaplar bunlardan sayılır. Allah'a hamd olsun hepsi de bu konuda oldukça doyurucu kitaplardır. ( Delilleriyle Hanbeli fıkhı el muğni , el muğni hanbeli fıkhı kitabı , imam hanbel fıkıh kitap , hanbeli fıkhı tercümesi , polen yayınları , karınca yayınevi )