Konularına Göre Kuranı Kerim Ayetleri 6 CİLT HUZUR

Doç. Dr. SITKI GÜLLE : İst.Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Kur'an-ı Kerim Okuma ve Kıraat  ilmi Anabilim Dalı Başkanı
 
TÜRKÇE'DE KENDİ ALANINDA EN BÜYÜK KAYNAK ESER
İLMÎ VE TİTİZ BİR ÇALIŞMA
HER CİLTTE AYRİNTİLİ FİHRİST
SON CİLTTE ALFABETİK FİHRİST
SPOT BAŞLIKLARLA  ÂYET
 

 Doç. Dr. Sıtkı GÜLLE tarafından yazılan, Huzur Yayınevi nin yayınladğı,  Konularına Göre Kuranı Kerim Ayetleri adlı kitabı incelemektesiniz.  
Konularına göre Kuranı Kerim Ayetleri kitabı hakkında yorumları oku yup kitabın konusu, özeti, fiyatı, satış şartları hakkında bilgiyi geniş bir şekilde edinebilirsiniz.
 
Yaratan Rabbinin adıyla oku . O, insanı " alak " dan yarattı. Oku, Senin Rabbin en cömert olandır.  Alak 1-2
 
               
              Sunuş
 
İslâm dininin en önemli kaynağı Kur'ân-ı Kerîm'dir. İnsanları en doğru yola ileten ve güzel amellerde bulunan mü'minlere büyük bir mükafatla ödüllendi­rileceklerini müjdeleyen Kur'ân-ı Kerîm, Hz. Peygamber'e vahyedildiği günden beri ruhları aydınlatmaya devam etmiştir, kıyamete kadar da devam edecektir.
  
Kuranı Kerime hizmet etmeyi şereflerin en büyüğü sayan İslâm âlimleri, onun gönüllerde yer etmesi uğruna harcadıkları mürekkep kadar göz nuru dök­meyi esirgememişlerdir.
 
Allahü Teala hazretlerinin tevfik ve inayetine sığınarak, müslüman kardeşle­rimize hizmet etmeyi bir vazife bilen yayınevimiz, tefsir, hadis, fıkıh, Kur'ân-ı Kerîm, Kur'ân-ı Kerîm Meali gibi eserler neşretmektedir. Şimdi de Kur'ân-ı Kerîm'in daha iyi anlaşılmasına yönelik bir hizmeti sunmak amacıyla değerli hocamız Doç.Dr. Sıtkı Gülle 'nin uzun yıllar çalışarak meydana getirdiği " Konu­larına Göre Kuranı Kerim Âyetleri " adlı altı ciltten oluşan eserini okuyucula­rımıza sunuyoruz.
 
Bu eser, İmam Hatip Liseleri ile İlahiyat Fakültesi öğrencilerine ve özellikle araştırmacılara çok büyük kolaylıklar sağlayacaktır.
 
Bu güzide eseri hazırlayan Doç. Dr. Sıtkı Gülle hocamıza teşekkür eder, bundan sonra da daha nice başarılı çalışmalarla insanlığı aydınlatma hizmetleri­ne devam etmesini umar, Cenab-ı Hak'tan sıhhat ve afiyetler dileriz.
 
Bütün din kardeşlerimizin faydalanacağı bu eseri neşretmemize imkan veren Allah'a hamd; insanların en güzidesi, Allah'ın habibi, Resul-i Ekrem Muhammed Mustafa (s.a.v.)'e salat ve selam olsun.
 
Huzur Yayınevi
Faruk Sağlam
 
                           
                       Önsöz

Rabbim Sana, Senin  murat  buyurduğun   'hamdın 'le  övgüler arzediyor, Peygamberi'ne salatu selamlar gönderiyorum.
 
Kur'ân-ı Kerîm, inanç unsurlarını içeren bir iman ve bu imanın aile kurumun­dan devlet örgütlenmesine varıncaya kadar uygulamalara yansımasını öngören ferdî-ictimâî hayatın bütün safhalarını içine alacak şekilde kendine özgü paradig­maları/ölçüleri, sosyal-ekonomik kuralları bulunan bir şeriat kitabıdır. O, mü'min bir toplumda, sosyal davranışların nasıl olacağının, bir İslam devletinin nasıl şe­killeneceğinin, başka toplumlarla nasıl ilişkiler kurulacağının temel ilkelerini be­lirler. Çağrılarını tebliğ açısından bütün insanlara, teklif noktasından da inanan­lara yöneltir. İyilik yapmayı, kötülüğe karşı çıkmayı, adaletli davranmayı, verilen sözleri tutmayı, dayanışmayı, sabırlı ve merhametli olmayı, yardımlaşmayı, ye­timleri görüp gözetmeyi, zenginlerin mallarından fakirlere pay ayırmayı, kadına haklarını vermeyi, aile bağlarını sevgi üzerine oturtmayı, helâlinden kazanmayı, insanları güçleri oranında görevlendirmeyi, zulme karşı çıkmayı, istişareyi, ölçü ve tartıda hile yapmamayı, alçakgönüllü olmayı, başkalarını küçümsememeyi, büyüklere saygıyı küçüklere sevgiyi öğütler.
 
Kur'ân-ı Kerîm'in indirildiği zaman dilimleri başlıca ikiye ayrılır:
 
Mekke döneminde indirilen âyet ve sûreler,
Medine döneminde indirilen âyet ve sûreler.
 
Bu iki döneme âit Kur'ân metinleri incelendiğinde üslup ve muhtevalarının birbirinden farklı olduğu görülür.
 
Mekke dönemindeki metinlerde Mekkelilerin kültür ve edebî yetenekleri doğrultusunda tam nesir ve şiir olmayan, ama şiiri andıran, müzikalitesi çok yük­sek bir üslûp sergilenirken; cimrilik, kibir, ceberutluk, nifak, riya, yalan, fesat, israf, hayrı engellemek, iftira, yalan yere şahitlik, kıskançlık, başkalarının elindekilere göz dikmek...gibi sosyal kokuşmuşluk meseleleri gündeme taşınır.
 
Medine döneminde ise farklı çevre ve gelenekten gelenlerin oluşturdu­ğu yepyeni bir topluluğun kavrayışları doğrultusunda ayrıntılı düz anlatımın hâkim olduğu bir üslupla kanunların konulduğu ve bir devletin temellerinin atıldığı gözlemlenir.
 
Zaman ve mekanlar ötesinden zaman ve mekanları ıslah için gönderilen Kur'ân, Rabbânî bir kitap olup öncelikli hedefi tevhid (tek Allah) inancını sağla­maktır. Kur'ân farklı toplumları birleştirmeyi amaçlamaz. Müslüman olan fark­lı milletlerin İslâm'ın temel ilkeleriyle çatışmayan örf ve âdetlerini bırakmalarını da istemez, üstüne üstlük onların bu nitelikteki geleneklerini hukuki delil sayar.
 
" Konularına Göre Kuran-ı Kerîm Ayetleri " başlığı altında sunulan ve kendi içinde çeşitli bölümlere ayrılan bu çalışma, üç temel konu etrafında şekil­lendirildi:
 
 Allah
 Kâinat
 İnsan
 
Önce iman boyutu bağlamında Allah ve vahiy yoluyla haber verilen gaybî mevzular ele alındı, iman için öngörülen bütün temel ilkeler, bunların yer aldığı âyetler değişik başlıklar altında yazıldı.
 
İkinci sırada, görülen ve görülmeyen fizik varlıkları oluşturan 'kâinat (ev­ren)' ile ilgili âyetler kaydedildi.
 
Üçüncü sırada da 'kâinat'ın hizmetine sunulduğu 'insan'la doğrudan veya dolaylı bir şekilde alâkalı olan âyetler gruplandırılarak aktarıldı.
 
İşaret edilen ana konular düzenlenirken genel konular, bölümler halinde iş­lendi.
 
Ahlâkî, hukukî ve sosyal mesajlar içeren âyetler metinleriyle aktarılırken içeriklerine spot başlıklarla vurgu yapıldı.
 
Konu kapsamına giren âyetlerden/âyet pasajlarından çıkarılan sonuçların özetlendiği önbilgilerde dayatma yorumlardan, delillerin delâlet ve işaretlerin­den kaynaklanan ihtilaflardan olabildiğince uzak duruldu, âyetlerin gerektirdiği hassasiyete titizlik gösterildi, kamuoyunu ilgilendirmeyen 'kıl u kal' niteliğinde­ki görüşlerden şiddetle kaçınıldı. Kur'ân'ın birbiriyle bağlantılı açık ifadeleri ve doğruluğu hususunda büyük çoğunluğun kuşku duymadığı, zorlama yorumlara imkân tanımayan net ifadeli hadisler şaşmaz ölçü oldu
 
Kur'ân'da hem geçmişe hem de indirildiği döneme âit tarihsel bilgilerin yer al­dığı âyetler işlenirken bunların geleceğe yönelik mesajlarına dikkat çekildi, saman alevini andıran, ifrat ile tefrit arasında bocalayan düşüncelere pirim verilmedi.
 
Bununla birlikte ilmin gerektirdiği kendi içinde tutarlı aklî ve mantıkî ge­rekçeler çerçevesinde fikirlerin serdinden de geri durulmadı. İman ile bağlantı­lı olaylara bu açıdan bakıldı ve değerlendirmeler bu doğrultuda yapıldı. Sözgeli­mi Peygamberimiz Hz. Muhammed (s.a.v.)'in tebliği kendilerine ulaştırılıp teb­liğin gerekleri yerine getirildiği halde onu peygamber olarak kabul etmeyen Hı­ristiyan ve Yahudilerin hiçbir kuşkuya ve farklı bir yoruma imkân vermeyecek açıklıkta "kâfir" olarak nitelendirildikleri, inançlarını Efendimiz Hz. Muham­med (s.a.v.)'in öğretileri doğrultusunda düzeltmeyenlerin cennet yüzü göremeye­cekleri ortaya konuldu. Cennet va'dedilenler arasında sayılan Yahudi ve Hıristi­yanların kendilerine tebliğ ulaşmayan ama Allah'ın bir, âhiretin gerçek olduğu­na inanan, hayırlı işler yapıp kendi milletleri içinde kalan, Müslümanların arası­na katılmayanlar olduğu vurgulandı.
 
 Toplu halde kategorik olarak bir arada incelendiğinde insanların grup­lara ayrıldığı, insanın:
 
"De kî: Hak, Rabbinizdendir. Artık dileyen imana girsin dileyen inkâra sapsın..." (Kehf, 18/29); "Sizi yaratan O'dur. Öyle iken kiminiz inkarcıdır kiminiz de inanan... " (Teğâbun, 64/2) gibi âyet pasajlarında ma'nevî açı­dan inanan (mü'min) ve inkarcı (kâfir) olmak üzere iki ana başlık altında değer­lendirildiği, insan için inanç noktasından biri olumlu diğeri olumsuz iki üst kim­liğin öngörüldüğü, olumlu üst kimliğin Allah Teâlâ'ya sağlıklı şekilde inanmak; olumsuz üst kimliğin ise Allah Teâlâ'ya inanmamak veya O'na sağlıksız inan­mak olduğu gözlemlenir.
 
Olumlu insan tasvirlerinin genellikle müminlere yakıştırıldığı, olumsuz tasvirlerle de çoğu kez kâfirlerin nitelendirildiği, ortak pay­dalarının gözler önüne serildiği, bu ortak paydaların da Allah'ı bir tanımamak Allah'ın istediği doğrultuda yaşamaya engel olmak, Allah'ın buyruklarının yeri­ne getirilmemesi için çalışmak; Hz. Peygamber'i küçültücü vasıflarla nitelemek;  âhirete  inanmamak; Rablerinin huzuruna çıkmayı inkâr etmek ve zulmetmek ol­duğu müşahede edilir.
 
 Teknik bilgiler:
 
Her konudan önce,  'önbilgiler' başlığı altında konuyla ilgili âyetlerden süzülen bilgiler verildi.
 
Gruplandırdan âyetlerin mesajları spot başlıklarla yansıtıldı.
 
Allah'ın   isim   ve   isim-sıfatlarının kullanımlarına,   lafzî  özelliklerine, hangi konumlarda geçtiklerine dikkat çekildi. Konuyla ilgili âyetlerden biri ilk inen sûrelerde, diğeri son inenlerde ise bunlar Kur'ân'daki sıralarına göre yerleştirildi.
 
Yer yer dipnotlarda yanlış telakki ve değerlendirmelere işaret edildi ve âyetler ışığında yanlışlıkları belirtildi.
 
Peygamber kıssalarını içeren âyetler aktarılırken, alt başlıklar­la âyetlerin mesajları yansıtıldı. Sözgelimi Hz. Muhammed (s.a.v.)'in 'Sîreti' kademe kademe Kur'ân perspektifinde ele alınırken, çocuklu­ğu, kendisinin nasıl peygamberliğe mahzar kılındığı, dostları, düşmanla­rı, çektiği sıkıntıları, savaşları, sosyal ilişkileri, âyetlerde nasıl övüldüğü, yeri geldiğinde nasıl uyarıldığı, nasıl İlâhî sitemlere uğradığı ara başlık­larla yansıtıldı.
 
Önsözümüzü noktalarken bu eserin ortaya çıkması hususunda büyük fedakârlıkta bulunan Huzur  Yayınevi sahibi Faruk Sağlam  Bey'e ve çalışanları­na teşekkürler ediyorum. ( Konularına göre Kuranı Kerim Ayetleri , Doç. Dr. Sıtkı Gülle , Huzur Yayınları , konularına göre kuranı kerim , tercümesi, 6 cilt takım, konularına göre kuran )
 
Doç. Dr. Sıtkı GÜLLE
29 Eylül, 2010/21 Şevval 1431, Çarşamba
( İst. Ü. İlahiyat Fakültesi Kuran-ı Kerim Okuma ve Kıraat  İlmi Anabilim Dalı Başkanı )
 
 
           Özel Tanıtım
 
Kur'ân-ı Kerîm, inanç unsurlarını içeren bir iman ve bu imanın aile kurumundan devlet örgütlenmesine varınca­ya kadar uygulamalara yansımasını öngören ferdî-ictimâî hayatın bütün safhalarını içine alacak şekilde kendine özgü ölçüleri, sosyal-ekonomik kuralları bulunan bir kitaptır. Çağrılarını tebliğ açısından bütün insanlara, teklif nok­tasından da inananlara yöneltir. İyilik yapmayı, kötülüğe karşı çıkmayı, adaletli davranmayı, dayanışmayı, sabırlı ve merhametli olmayı, yardımlaşmayı, helâlinden kazan­mayı, yetimleri görüp gözetmeyi, zenginlerin mallarından fakirlere pay ayırmayı, kadına haklarını vermeyi, ölçü ve tartıda hile yapmamayı, zulme karşı çıkmayı, istişareyi.... öğütler.
 
Kuran, zaman ve mekanlar ötesinden zaman ve mekânları ıslah için gönderilen Rabbânî bir kitap olup ön­celik li hedefi tevhid (tek Allah) inancını sağlamaktır.
 
" Konularına Göre Kuranı Kerim Âyetleri " başlığı al­tında sunulan bu çalışma, üç temel konu etrafında şekil­lenmiştir.
 
Allah, Kâinat ve İnsan;
 
Birinci Kısımda; iman boyutu bağlamında Allah ve va­hiy yoluyla haber verilen gaybî mevzular ve iman için ön­görülen temel ilkeler ele alınmıştır. Allah'ın isim ve isim sıfatlarının lafzî özelliklerine ve hangi konumlarda geçtik­lerine dikkat çekilmiştir. Allah'ın isimlerinin - Allah, İlah, Rabb gibi - geçtiği âyetler lafzî özelliklerine göre gruplandırılmıştır.
 
Ayrıca Allah'ın isim sıfatları:
 
Zatına özgü
Rahmetini ve sevgisini yansıtan
Lütfunu ve yardımını
Görmesini ve işitmesini
Bildiğini ve her şeyden haberdar olduğunu
Yaratıcı olduğunu
Hükümlerinin hikmete dayandığını... gibi anlamlarına göre gruplandırılmıştır.
 
İman esaslarından Melekler, isim veya vasıfları ve in­san ilişkileriyle ilgili âyetler kendi içlerinde gruplandırıl­mıştır. Gaybî olguların somut örneklerinden "meleklere iman" konusu işlenirken bu ğayb kapsamı çerçevesinde Ruh, Cin, Şeytan ve Nefs gibi kavramların geçtiği âyetler de gruplandırılmıştır.
 
 Kitaplara iman konusunda;
 
İlâhi kitaplar (Tevrut, Zebur, İncil ve Kur'ân-ı Kerim) la­fız ve konularına göre ele alınmıştır. Kitap lafzıyla Kur'ân-ı Kerim, Tevrat ve İncil'in kastedildiği âyetler kendi içlerinde gruplandırılmıştır.

Kur'ân'ın isimleri. Kur'ân'ın bir şifa oluşu, benzerinin ortaya konulamayacağı, Kur'ân'ın ayetlere ayrılmasının ve parça parça indirilmesinin nüktesi... gibi birçok konu­lar gruplandırılmıştır. Kitap lafzıyla Kur'ân'ın vurgulandığı âyetler bir hidayet, bir rehber, bir mübarek kitap, bir uyan ve öğüt kitabı, bir hikmetli kitap gibi vasıflarla gruplandırıldığı gibi kitabın muhkem ve müteşabih âyetlerden oluş­tuğu da belirtilmektedir.
  
Peygamberlere iman bağlamında;
 
Ölüm gerçeği
Kabir gerçeğine işaret eden lafızlar
Kıyametin isimleri
Sûr, haşr, hesap, mîzân, şefaat kavramları
Cennet ve cehennem
Cennetin isimleri
Cennetin bölgeleri
Cehenemin isimleri
Azap türleri
Cehennemliklerin bazı yiyecek ve içecekleri gibi ko­nular gruplandırılmıştır
 
 İkinci Kısımda;
 
görülen ve görülmeyen fizik varlıkları oluşturan "kâinat" ile ilgili âyetler:
 
Arş, Kürsî ve Levh kavramları
Gökler ve yeryüzü
Göklerde yer alan varlıklar
Güneş, ay ve yıldızların yaratılmaları
Gökler ile yer arasında yaratılmış varlıkların ayrıntı­ları
Gece ile gündüzün bazı fonksiyonları
Yeryüzü üzerinde yer alan varlıklar (dağlar, denizler, nehirler, hayvanlar, bitkiler, madenler) başlıkları altında gruplandırılmışlardır.
 
Üçüncü kısımda;
 
"Kâinatın hizmetine sunulduğu insan­larla doğrudan ve dolaylı bir şekilde alakalı alan âyetler gruplandırılarak aktarılmıştır.
 
Bu bağlamda
 
İnsanın maddi yönü, insanın yaratıldığı maddeler ve aşamaları
İnsanın manevi yönü (Mü'min, kafir, müşrik) kendi iç­lerinde gruplandırılmıştır.
Yine insanla ilgili amelî hükümlerle ilgili konuların gruplar halinde incelendiği görülecektir ki bunlar:
 
Namaz, oruç, zekat, hac. cihad, adak gibi insanın rabbiyle münasebetini düzenleyen ibadetlerle ilgili hükümler.
Akitler, iş sözleşmeleri, alış-verişler, nikahlar vb. gibi muamelatla alâkalı hükümler.
 
İbadetlerle ilgili konular
 
ibadetin önemi
Temizlik
Abdest, gusül ve teyemmüm
Namazın önemi, şart ve rükünleri
Zekat, sadaka
Oruç ve Ramazan ayı
Hac. Umre, Mescid-i Haram ve Mekke gibi başlıklar altında gruplandırılmıştır.
 
Muamelatla ilgili konular
 
Şûra ve Adalet
Yöneticiler ve yetkileri
Devlet yönetiminin yargı ayağının ana ilkeleri
Şahitliğin önemi
Nikah ve evlilik
Kadınların mali hakları
Boşama ve boşanma meseleleri
Zıhar, iddet gibi kavramlar
Çocukların çeşitli evreleri ve anne-babalarıyla ilişkileri.
Çocuk isteme, rahimdeki oluşumlar ve gebelik süresi
Çocuk bakımı ve eğitimi
Yetim çocuklar
Çocukların anne-babalarıyla ilgili görevleri
Yardımlaşma
Ticaret hayatıyla ilgili ilkeler
Borç konusu
Faiz   
Cihad, savaş
Ganimet, Fey ve Nefl kavramları
Suçlar ve cezaları
Zina, hırsızlık, devlete baş kaldırma, adam öldürme gibi daha birçok konu başlıklar altında gruplandırılmıştır.
 
Her konudan önce, önbilgiler başlığı altında konuyla ilgili âyetlerden süzülen bilgiler verilmiştir.
 
Ayetlerin mesajları spot başlıklarla yansıtılmıştır.

Konuyla ilgili âyetler Mushaf tertibine göre verilmiş­tir.
 
Her konuyla ilgili âyet, Arapça metin ve meal-i şerifi ile birlikte verilmiş olup. değişik yerlerde geçen âyetlerin birçoğunun tekrarından sakınılarak dipnotta belirtilmiştir.

Kitabın sonuna oku yucuların konu ile ilgili ayetlere daha kolay ulaşabilmeleri için alfabetik fihrist konmuştur.
 
 
 
Huzur yayınevi, Doç. Dr. Sıtkı Gülle Konularına Göre Kuranı Kerim Ayetleri kitabı nın tanıtımı bitti.