Kuduri Tercümesi, Metin ve İzahlı Tercümesi, 2 Cilt

  Kitap              Kuduri Tercümesi, Metin ve İzahlı Tercümesi
  Yazar             İmam Kuduri
  Tercüme        Orhan Ençakar, Abdülkadir Yılmaz
  Yayınevi         Yasin Yayınevi 
  Kağıt - Cilt      Sarı şamua, Lüks ciltli, 2 cilt
  Sayfa - Ebat   1.264 sayfa, 17x24 cm
  Yayın Yılı        2013
  İmam Kudûri ' nin yazmış olduğu eşsiz eser. Aramış olduğunuz tüm fıkhi konular bu mükemmel eserde toplanıp siz değerli okuyucularımıza sunulmuştur.
  
Yasin Yayınevi tarafından hazırlanan Kuduri Tercümesi kitabını incelemektesiniz.
Metin ve İzahlı Kuduri Tercümesi kitabı hakkında yorumları oku yup kitabın konusu, özeti, fiyatı, satış şartları hakkında bilgiyi geniş bir şekilde edinebilirsiniz.
  
Yaratan Rabbinin adıyla oku . O, insanı " alak " dan yarattı. Oku, Senin Rabbin en cömert olandır. Alak 1-2

     Kuduri Metin ve İzahlı Tercüme
 
 Rahman ve Rahim olan Allah'ın Adıyla
 
Âlemlerin rabbine sonsuz hamdü senalar olsun. Salat ve Selam Muhammed Mustafa'ya ve onun âl ile ashabının üzerine olsun.
 
Fıkıh mezhepleri teessüs ettikleri günden bu yana daima bir metinleştirme faaliyeti içerisinde olmuştur. Her metnin kendini has bir yapısı mutlaka olmuşsa da, ortak noktaları aşağı yukarı hep aynıdır: mümkün olan en kısa ve özlü ifadeleri kullanarak ana fıkıh meselelerini küçük ha­cimli bir eserde toplamak!
 
Bu metinler arasında, Hanefi mezhebi esas alınarak kaleme alınmış olanların belki de en tanınmışı, Bağdatlı fakih Ebu'l-Huseyn el-Kudûrî'nin el-Muhtasar'ıdır. Bu eser, yazıldığı günden bu yana defalarca istinsah edil­miş ve bu sayede yeryüzünün dört bir yanında onlarca nüshası meydana gelmiş, fıkıh talebeleri tarafından ezberlenmiş ve ehlinin kaleminden çıkan şerh ve haşiyelere konu olmuş ve böylece Hanefi mezhebinde herkes tara­fından muteber ve mübarek bir metin olarak kabul edilmiştir. O kadar ki, artık Hanefi mezhebinde el-Kitab sözü bu eser için alem olmuştur.
 
Daha önce gerek Osmanlıca'ya gerekse günümüz Türkçesine tercü­mesi birçok kere yapılan bu eseri, daha anlaşılır bir dille ve gerek bu metin üzerine yazılan şerhlerde, gerekse mezhebin diğer muteber kitaplarında meselelere getirilen izahları da dikkate alarak yeniden çevirdik. Buna ila­veten zor bir metin olduğunu dikkate alarak kelime anlamlı tercümesini yapmayı da uygun gördük.
 
Ortaya koyduğumuz bu çabayla kitabın doğru ve kolayca anlaşılması yolunda bir nebze katkımız olacaksa, kendimizi, tercüme ile hedeflediğimiz gayeye ulaşmış sayacağız.
 
Ayrıca, kitabın ferâiz/miras bölümünün son okumasını yaparak bu çalışmamıza katkıda bulunan değerli arkadaşımız Emin Ali Yüksel Hoca'ya ve kitabın baştan sona gözden geçirilmesinde emeği olan Arif Emre Deniz Hoca'ya teşekkür ederiz.
 
Muvaffakiyet Allah celle celâluhû'dandır.
 
  
  Tercümede Takip Edilen Metot
 
 
1-Muhtasar'ın yazarı İmam Kuduri hakkında, çeşitli kaynaklardan ya­rarlanılarak istifade ile kısa bir hal tercümesi hazırlandı.
 
2-Arapça metin, elimizdeki mevcut matbu nüshalar kullanılarak tashih edilmiştir.
 
Zaman zaman nüsha farklılıkları dipnotta belirtilmiş olup (») harfiyle yaygın mukayyed nüshaya, (^) harfiyle de Abdullah Nezir Ahmed tarafından tahkik edilerek 2005 yılında Mektebetü'r-Reyyan tarafından basılan nüshaya işaret edilmiştir.
 
3-Metnin hem kelime anlamlı hem de cümle tercümesi yapılmıştır.
 
4-Okuyucuya kolaylık sağlamak amacıyla Kuduri 'de geçen meseleler, "arapça metin"de, " tercüme " de ve "kelime anlamlı tercüme " de birbi­riyle aynı olacak şekilde rakamlandırılmıştır.
 
5-el-Lübab ve el-Cevhere gibi meşhur şerhlerden istifade ile tercümeye parantez içi açıklamalar (istisnalar, kayıtlar, örnekler vb.) getirilerek, metnin doğru ve kolay anlaşılmasına çalışılmıştır. Bu yerlerin çoklu­ğundan dolayı kaynak belirtilmemiştir.
 
6-Konu başlarında, mevzubahis konu içerisinde yer alan terimlerin söz­lük ve ıstılah anlamları verilmiştir.
 
7-Anlaşılması güç olan birçok meselede, Hanefi mezhebinin muteber ki­taplarından istifade ile hazırladığımız açıklamalar, -kaynağı mutlaka belirtilerek- tercümeye dipnot halinde ilave edilmiştir.
 
8-Kitap içerisinde geçen ölçü birimlerinin bugünkü karşılıkları, tablo halinde hazırlanarak tercümenin başına konulmuştur. ( 2 Cilt Kuduri Tercümesi , Kelime Anlamlı kuduri tercümesi , kuduri metin izahlı , kuduri kitabı , yasin yayınları , imam kuduri kitabı , kuduri dersleri , teslimatta ödeme )
 
 
    İMAM KUDÛRÎNİN HAL TERCÜMESİ
 
A- İsmi, Nesebi, Doğumu ve Nisbeti
 
Tam adı Ebu'l-Huseyn Ahmed b. Ebubekr Muhammed b. Ahmed b. Cafer b. Hamdan'dır. el-Kuduri nisbetiyle tanınır.
 
362/973 yılında Bağdat'ta doğmuştur.
 
Kendisi yahut atalarından biri, çömlek imalatı yahut satıcılığı ile iştigal ettiği için, çömlek kelimesinin çoğulu olan kudûr 'a nisbetle kendisine el-Kudûri denmiştir.
 
Babası Muhammed, eş-Şibli'yi görmüş ve onun başına gelen bir olayı hikâye etmiş, Ebu Temmam Ali b. Muhammed b. el-Hasen el-Vasiti de ken­disinden rivayette bulunmuştur.^[1]
 
Kuduri 'nin kendisi için bir muhtasar yazdığı belirtilen ve 440/1048 yı­lında gencecikken vefat eden oğlu Muhammed ise, Ebu Ali el-Hasan b. Ahmed b. Şâzân ve Kadı Ebu'l-Kâsım et-Tennûhî'den hadis dinlemiştir.^[2] el-Kudûrî'ye, oğlu Muhammed'e niçin fıkıh eğitimi vermediği sorulunca "bı­rakın da ruhu için yaşasın" şeklinde verdiği cevap hayli ilginçtir.^[3]
 
 
  B-Hocaları
 
1.Ebû Abdullah el-Cürcânî, Muhammed b. Yahya b. Mehdî (398/1008)
 
Ebu Bekir er-Râzî el-Cessâs'tan fıkıh okumuştur. Kendisinden fıkıh «kayanlar arasında Kuduri ve Nâtifî(446) bulunmaktadır. Kaynaklarda, namazla ilgili bir meselede kendisine ait bir tahrici nakletmesinden hare­ketle el-Hidâye sahibi el-Mergînânî'nin, el-Cürcânî'yi ashâb-ı tahriç'ten ad­dettiği geçer.^[4]
 
en-Nâtifî'nin el-Ecnas'ında kendisinden yaklaşık 35 yerde nakilde bu­lunmaktadır. en-Nâtifî'nin, Şeyhimiz Ebu Abdullah el-Cürcânî ashabımızın mesailinde (       ) böyle zikretmiş... sözlerinden, onun bu isimde yahut buna yakın bir isimde bir kitabı olduğu ve başka bir yerde yaptığı nakilden de mesâilu'l-mâverdî isimli bir kitab üzerine (şerh, haşiye veya talik) çalış­ması olduğu anlaşılmaktadır.^[5] Bunların dışında en-Natifî, el-Cürcânî'nin Bağdat'ta verdiği derste zikrettiği birçok meseleye de kitabında yer ver­miştir.³
 
Katip Çelebi Keşfu'z-Zunun'da kendisinin Tercihu mezhebi Ebî Hanîfe isimli bir kitabından bahseder.⁴
 
Ayrıca Kadı Ebu Ya'lâ'nın yaptığı nakillerden onun usul-i fıkıh alanında da bir eser kaleme aldığı anlaşılmaktadır.⁵
 
2.Ebu Bekr Muhammed b. Ali b. el-Hasen b. İbrahim b. Süveyd b. Malik b. Muaviye b. el-Haşmâş el-Anberi el-Müktib (381/991)
 
Kudûrî 'nin hadis dinlediği hocalarındandır.
 
3.Ebu'l-Huseyn Ubeydullah b. Muhammed b. Ahmed b. Muham­med b. Ahvâ b. el-Avvam b. Havşeb eş-Şeybani (375/986)
 
el-Havşebî diye bilinen bu zattan da Kudûrî hadis dinlemiştir.
 
 
  C- Öğrencileri
 
1.Ebu Abdullah ed-Dâmeğânî, Muhammed b. Ali b. Muhammed b. el-Huseyn b. Abdulmelik b. Abdulvehhab (478/1085)
 
Zamanındaki Bağdat Hanefilerinin reisidir. 447 yılında İbn Mâkûlâ'nın ölümü üzere Bağdat kadılığına getirilmiş ve 30 sene bu görevde kalmıştır. Birçok hoca ve talebesi vardır.^[6] Çok iyi bir münazaracı olan ed-Dâmegâni, Şafii fakihlerden Ebu İshak eş-Şîrâzî ile fıkhi münazaralar yapmıştır, es-Sübki bu münazaraları tabakatında zikretmiştir.^[7]
 
el-Me(ü)rcî es-Sakafî'ye ait Kitâbu'I-Hîtân' ve Hakim Şehid'e ait el-Muhtasar üzerine şerh yazmıştır.^[8]
 
2.Ebu Nasr el-Akta', Ahmed b. Muhammed b. Muhammed (474/1081)
 
Fıkıh tahsilini Kudûrî'den yapmış ve hocasının yazdığı muhtasara bir de şerh yazmıştır.^[9]
 
3.Abdurrahman b. Muhammed es-Serahsi (439/1048)
 
Kudûrî 'den fıkıh tahsil etmiştir. Tekmiletü't-Tecrid ve Muhtasaru'l-Muhtasareyn isimli eserleri vardır.^[10]
 
4.Ebu'l-Hâris es-Serahsi, Muhammed b. Ebu'1-Fadl Muhammed
 
Bağdat'ta Kuduri 'den fıkıh tahsil etmiştir. Hocası Kuduri kendisi hak­kında "Horasan ve Ayn-ı Nehr'den gelenler arasında ondan daha fakihi yoktur" demiştir. Bağdat'ta 12 sene ikamet etmiştir.
 
5.el-Mufaddal b. Mesud b. Muhammed b. Yahya b. Ebu'l-Ferec et-Tenuhi el-Fakih en-Nahvi el-Kadî (442-3/1050)
 
Kuduri ve es-Saymerî'den fıkıh, Ali b. İsa er-Rebe'î'den Arap edebiyatı tahsil etmiştir. Şii ve Mutezilidir.
 
Ahbâru'n-Nahviyyîn, et-Tenbîh (İmam Şafii'ye reddiye) Risale fi vücûhi gasIi'r-Ricleyn ve el-Beyânü ani'1-Fasl fi'l-Eşribeti beyne'l-Halâli ve'l-Harâm isimli eserleri vardır.⁶
 
Ebu Yusuf el-Kazvînî, Abdüsselam b. Muhammed (488/1095)
 
Kudûrî'nin ashabındandır. Kırk bin ciltlik bir kütüphanenin sahibi olan bu zat Hadâiku zâti behce isimli 300 ciltlik bir tefsir yazmıştı. İtikatta Mutezili, furuda Hanefi idi.^[11]
 
Ebu'l-Kâsım el-Ukberî, Abdülvahid b. Ali b. Berhân en-Nahvî (456/1064)
 
Kudûrî'nin ashabı arasında zikredilen bu zat başta Arap dili olmak üze­re birçok ilimde uzmandır. Ebu'l-Huseyn el-Basrî'den kelam ilmini tahsil etmiş ve bu ilimde oldukça ileri bir düzeye gelmişti.^[12]  
 
 
  D- Eserleri
 
1-Şerhu Muhtasar'il-Kerhi    5- Cüz fi'l-Hadis
2-et-Tecrîd                           6- Şerhu Edebi'l-Kâdî li'l-Hassâf^[13]
3-et-Takrîb (el-Evvel)           7- Muhtasar (Oğlu için yazdığı)
4-et-Takrîb (es-Sânî)           8- el-Muhtasar (Meşhur metin)^[14]
 
Kudûrî'nin Muhtasarı, Hanefi fakihleri katında o kadar kabul görmüş­tür ki, el-Kitab tabiri bu esere alem haline gelmiştir. Muteber dört metin tartışmaları arasında, bu metinlerin hangileri olduğu konusunda farklı gö­rüşler ileri süren herkes, onun eserini muteber dört metin dairesi içinde değerlendirmiştir.
 
Katip Çelebi'nin Abdurrahman b. Ali el-Bistâmî'ye ait (858/1454) Misbâhu Envâr'il-Ed'iye isimli eserden yaptığı bir alıntı, Kudûrî'nin metni­nin sonrakiler arasında kazandığı itibar ve kutsiyetin boyutunu çok açık bir şekilde göstermektedir:
 
"Hanefîler veba salgını olduğunda bu kitabı okuyarak teberrük ederler. O, öyle mübarek bir kitaptır ki onu ezberleyen kişi fakirlikten emin olur. Hatta şöyle denmiştir: Bu metni salih bir hocadan okuyan ve kitabın biti­minde bereket duası eden kişi, kitapta geçen konu adedince dirhem sahibi olur. Bazı el-Mecma' şerhlerinde geçtiği üzere bu kitapta geçen konu adedi 12000'dir."^[15]
 
Kudûrî'nin Muhtasar'ı birçok kişi tarafından şerh edilmiştir. Bunlardan en meşhurları şunlardır:
 
1-Şerhu'l-Akta': Talebesi el-Akta' (474/1081) tarafından yazılan şerhtir.
2-el-Müctebâ Şerhu'l-Kuduri: Necmuddin Muhtar b. Mahmud ez-Zâhidî (658/1260).
3-el-Yenâbî fi Cem'i'l Usuli ve't-Tefârî: Reşîduddin Ebu Abdullah Muhammed b. Ramazan er-Rûmî (769/1367)
4-Camiu'l-Muzmerât ve'l-Müşkilât: Yusuf b. Ömer b. Yusuf el-Kâdûrî (832/1429)
5-el-Cevheretü'n-Neyyira: Ebubekir b. Ali el-Haddâd el-Abbâdî el-Yemenî ez-Zebîdî (800/1392).
6-el-Lübab fi Şerhi'l-Kitab (1298/1881): Abdulgani b. Talib b. Hammade b. İbrahim el-Guneymî el-Meydanî ed-Dımeşkî.^[16]
 
Hanefi fıkhının meşhur kitaplarından el-Hidaye'nm metni olan Bidâyetü'l-Mübtedî isimli eser, İmam Muhammed'e ait el-Câmiu's-Sağîr ile el-Kudûrî'ye ait el-Muhtasar'dan teşekkül eder.
 
Ayrıca Kasım b. Kutluboğa Kudûrî'nin muhtasarı üzerine yazdığı et-Tashih ve't-Tercih isimli eserinde muhtasarda geçen fetvalarla ilgili Hanefi fakihlerinin tercihlerine yer vermiştir.
 
Eserin Osmanlı döneminde yapılan çevirileri şunlardır:^[17]
 
1-Mehmet Emin Fehim Paşa, Aziziye: Kudûrî-i Şerif Tercümesi, [1281-1320 arasında İstanbul'da yedi baskısı yapılmıştır]
2-Hüseyin Hüsnî b. Hafız Hasan el-Radvitevî, Suâl ve Cevaplı Kudûrî-i Şerif Tercümesi, [1328-1329/1912-1913 yıllarında İstanbul'da iki ayrı baskısı yapılmıştır]
3-Hasan Ferid, Suâlli ve Cevaplı Kudûrî Tercümesi, İstanbul, 1310, (Rumi) /1914.
 
  D- Vefatı
 
Kudûrî, Recep ayının ortalarında (yahut beşinde) 428 yılında Bağdat'ta vefat etmiştir.^[18]
  
 
   KAYNAKLAR
 
-Bedâiu's-Sanâi, el-Kâsânî,  (Ali Muhammed Muavvaz ve Adil Ahmet Abdulmevcut tahkikli) Darul Kütübil İlmiye, 1997,1. Baskı
 
-Büyük İslam İlmihali Ömer Nasuhi Bilmen, Kitapevi, Ekim 2002
 
-Câmiül Mesanid, el-Harzemî, Darul Kütübil İlmiyye (Baskı tarihi yok}
 
-ed-Dürrü'l-Muhtar, el-Haskefî, (Abdulmünim Halil İbrahim tahkikiyle) Darul Kütübil İlmiyye, 2002,1. Baskı
 
-ed-Dürer, Molla Hüsrev, Fazilet Neşriyat (Baskı tarihi yok)
 
-el-Asl, Muhammed b. Hasen, (Ebul Vefa el-Afğânî tahkikli), Alemül Kütüb, 1990,1. Baskı
 
-el-Binaye, el-Aynî, Darul Fikir, 1990, 2. Baskı
 
-el-Câmiu's-Sağir, (Şerhi en-Nâfiu'l-Kebir'le birlikte), Muhammed b. Hasen, İdaretül Kuran, 1990
 
-el-Cevheretü'n-Neyyire, ez-Zebidî, (İlyas Kaplan tahkikiyle), Darul Kütübil İlmiyye, 2006,1. Baskı
 
-el-Fıkhu'l-İslamî ve Edilletuhu, ez-Zuhaylî, Darul Fikir, 1985, 2. Baskı
 
-el-Hidaye, el-Merğinânî, (Şeyh Talul Yusuf tashihli), Daru İhya-i Turasil Arabi, (Baskı tarihi yok)
 
-el-Lübab, el-Meydanî, (Abdurrezzak Mehdi tahkikli), Darul Kitap el-Arabi, 1994,1. Baskı
 
-el-Mebsut, es-Serahsi, Darul Marife (Baskı tarihi yok)
 
-el-Mevsu'atü'l-Fıkhıyye  el-Kuveytiyye,  Vüzaratül  Evkaf veş Şuûnil İslamiyye, Kuveyt, 1404-1427
 
-Mevsuatü Vahdâti'l-Kıyas, Mahmud Fâhûrî ve Salâhuddin Havvam, Mektebetü Lübnan.
 
-el-Misbâhu'l-Münîr, el-Feyyûmî, el-Mektebetül İlmiyye (Baskı tarihi yok)
 
-el-Muğrib, el-Mutarrizî, (Mahmut el-Fâhûrî ve Abdulhamid el-Muhtar tahkikli), Mektebetü Üsame b. Zeyd, 1979,1. Baskı
 
-el-Ümm, Muhammed b. Idris eş-Şafıî, (Rifat Fevzi tahkikli) Daru'l-Vefa, 2001, 1. Baskı
 
-et-Tashih ve't-Tercih, Kasım b. Kutluboğa, (Ziya Yunus tahkikiyle), Darul Kütübil İlmiyye, 2002,1. Baskı
 
-Fethu'l-Kadir, İbnül Hümam, Darul Fikir
 
-Haleb-i Kebir, İbrahim el-Halebî, Dersaadet
 
-Hayat Büyük Türk Sözlüğü, Hayat Yayınları, (Baskı tarihi yok)
 
-Hukuki İslâmiyye ve Istılâhâtı Fıkhiyye Kamusu, Ömer Nasuhi Bilmen, Bilmen Yayınevi, (Baskı tarihi yok)
 
-İslam Ansiklopedisi, M.E.B.
 
-İslam'da İnanç, İbadet ve Günlük Yaşayış Ansiklopedisi, İFAV, 1997
 
-Kubbealtı Lügati, İlhan Ayverdi, Kubbealtı Neşriyat, Mart 2006, 2. Baskı
 
-Mecmaul-Enhur, Dâru't-Tıbâati'l-Âmira 1317.
 
-Mevsuatül Hadis eş-Şerif, (Salih b. Abdulaziz israfı ile) Darusselam, 2000, 3. Baskı
 
-Buhari, Muhammed b. İsmail     
 
-Müslim, Müslim b, el-Haccac
 
-Ebu Davud, Süleyman b. el-Eşas  
 
-Tirmizi, Muhammed b. İsa
 
-Nesai, Ahmet b. Şuayb        
 
-İbn-i Mâce, Muhammed b. Yezid
 
-Muğni'l-Muhtac, Dâru'l-Mârife, 1997, l.Baskı.
 
-Muhtasuru't-Tahavi, et-Tahavî, (Ebul Vefa el-Afğanî tahkikiyle)
 
-Muhtasaru'l-Kuduri, (Abdullah Nezir Ahmet tahkikiyle), Müessesetür Reyyan, 2005,1. Baskı
 
-Müsned-i Ahmed, Ahmed b.  Hanbel,  (Şuayb  el-Arnaût tahkikiyle), Müessesetür Risale, 1995,1. Baskı
 
-Nasbu'r-Raye, Zeyleî, (Muhammed Avvâme tahkikli) Müessesetür Reyyan, 1997,1. Baskı
 
-Örnekleriyle Türkçe Sözlük, M.E.B, Milli Eğitim Basımevi, 2002
 
-Şerhul Akta' Süleymaniye Kütüphanesi, Çorlulu Ali Paşa Kısmı, No: 207
 
-Tebyinü'l-Hakayik, Osman b. Ali ez-Zeylaî, Darul Kitabil İslami, Ofset 2. Baskı
 
-Tuhfetü'l-Fukaha, Alâu'ddin es-Semerkandi, Dâru'l-Kütübi'l-İlmiyye.
 
-Türkiye Diyanet Vakfı İslam Ansiklopedisi